1926 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 68

60 van zaken en het methodisch voortwerken met een steeds zwaarder belast schema in één en denzelfden stand van zaken, dan komt hij ertoe de pluraliteit der wetenschappen te loochenen en op zoek te gaan naar de ééne methode. Dit misverstand wordt natuurlijk op wetenschappelijk gebied voorbereid door iederen vakgeleerde die de grenzen van den bij z'n arbeidsveld behoorenden stand van zaken niet ziet en een ongeoorloofde expansie-politiek voert. Wijsgeerig echter wordt dit misverstand telkens opnieuw in de hand gewerkt door 'n verkeerde opvatting van het subject. Niet zelden is een symptoom van deze fout reeds 'n eigenaardig gebruik van den term ,,bewustzijnsinhoud". Daarover dus eerst iets. 2,

De b e t e e k e n i s van den t e r m ,,inhoud van het bewustzijn". Niet ieder gebruik van deze uitdrukking valt onder bovengeveld vonnis. a. Soms immers verstaat man daaronder het geheele gebied van de primaire kennis in onderscheiden stadia. Dan vat men het dus zóó breed op, dat niet alleen de logos ertoe behoort, maar ook het alogische subject en het alogische iets waarover het in 'n bepaalde waarheid gaat. Mits m2n deze elementen dan maar goed onderling uiteenhoudt, bestaat er tegsn dit gebruik voorshands geen bezwaar. Ook het spreken van ,,Bewusstsein überhaupt" verkrijgt dan zin evenals 't spreken over ,.stadia" van dit bewustzijn. Het is — als gezegd — niet dit gebruik dat symptomatisch is voor een verkeerde opvatting van het subject. b. Dit treft men echter wel aan, wanneer het bewustzijn wordt gelijk gesteld aan het subject. Want dan verkrijgt de term ,,inhoud van het bewustzijn" de beteekenis van ,,inhoud van het subject". En deze term is niet toelaatbaar. Natuurlijk heeft het zin te spreken van de beteekenis van het 'subject, van de plaats die het inneemt, den rol die het speelt. Vroeger (I, 2 en 5—7) werd in den breede er over gesproken. Maar met , inhoud van het bewustzijn" bedoel ik h^er heel iets anders.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen