1926 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 192

182 C, D e v e r w a r r i n g v a n b e g r i p s v o r m i n g e e n e r zij d s en de verbinding der technische analyse en s y n t h e s e m e t a f l e z i n g d e r met i n g s r e s u 11 a t e n a a n d e n a n d e r e n kant Al verder voortschrijdend ziet men nu ook door verbinding van het gevondene in A en B een nieuw licht vallen op de quaestie vaa kentheoretische en technische analyse en synthese, in A aangestipt. Want wel konden ze daar reeds worden onderscheiden; maai noe enkele vragen bleven rusten. De eerste is die waaraan de moéelijkheid der technische analyse wel viel te ontleenen. Welnu deze ligt uitsluitend vast in het grootte-karakter der physische concreta. Dat de technicus gebonden is aan den aard van z'n materiaal spreekt vanzelf. We hebben thans nog slechts cp te merken, dat de quanten-hypothese ook hier de berekeningsmogelijkheden gaat beperken en daardoor de berekeningsnauwkeurigheid zal verhoogen. De differentiaalrekening blijft echter hare waarde ten volle behouden, alleen reeds wijl het noodig blijft het tijdsverschil tusschen aanvangs- en slotmoment der gemeten beweging zoo klein te nemen als men noodig acht. De tweede vraag is die naar de waarde dezer analyse voor de verklarende begripsvorming. Zij ontleedt de eene beweging, resultante van vele invloeden, in afzonderlijke, die dan later weer in bepaalde orde zijn te schikken. Inzake de uitgebreidheid valt deze ordening makkelijk genoeg: 'n Beweging die de aarde meemaakt ten opzichte van de zon, staat onder die, welke ze met de zon maakt ten opzichte van den melkweg en deze v<feei onder die waarbij ze een lid is van dit nog grooter systeem. Ondertusschen, voor den physicus kan deze ordening niet het laatste woord spreken: 'n plek waarvan de beweging wordt gemeten kan door haar ligging op 'n bepaald moment aan de grens van een ruimtelijk systeem meer invloed ondergaan van 'n ander, dan van dat waartoe het in eerste instantie gerekend wordt ruimt Jijk te behooren. Deze ontleding is, ook wanneer ze slechts in gedachten kan worden uitgevoerd, 'n veelbeteekenend hulpmiddel bij de begripsbepaling der physica: de beweging, tot haar componenten herleid, laat zich makkelijker meten. Ten slotte: de saamvatting van technische ontleding en verbin-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen