1926 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 202

192 het subject. Wel in het verwerven van de waarheid tot bezit. Dan is wellicht met het oo^ op het subject (niet door het subject!] door God de mogelijkheid der onderscheiding tusschen inhoudslooze waarheid en hare belasting aangebracht. Immers juist daardoor wordt mogelijk de historische èon^ in het onderzoek, o.a, ook de voortgaande combinatie der momenten in de waarheid, dus de begrips-ooymfnjg. En wellicht geldt hetzelfde van de onderscheiding der gezichtsvelden, wat immers 'n eerste analyse van het voor ons onoverzichtelijk terrein van het logische irrationeele beteekent. Naast deze twee onderscheidingen zijn er nu op het gebied der physica, in verband met den rol der waarneming als controlemiddel, nog twee mogelijk; n.l, die van 'n beweging in hare componenten en die van maatstaf en gemetene. Beide wortelen in de eigenaardigheid van de wetssfeer der waarneming en zijn dus alweer niet uitsluitend subjectief. Integendeel; zoolang het kennend subject niet had gevonden, dat het gezichtsveld der physica dit controle-middel toestond als 'n hulpmiddel der doot het gezichtsveld geëischte methode, kon het niet verder komen. Natuurlijk sluit ook deze ,.methode" — afgezien van het hulpmiddel — als ,,reis" langs 'n bepaalde ,,route" reeds iets van hel subject en z'n historischen gang in, maar zuiver subjectief is de methode allerminst. En eindelijk; men verwarre niet subject en individu. Als 't individu verandert wijzigt zich nog niet de verhouding van subject tot waarheid: dan ware alle voortbouwen iri de wetenschap aan 't werk van de voorgangers onmogelijk. 3. „Natuur" is 'n veelomvattend woord. Men kan er in de eerste plaats onder verstaan — en 't spraakgebruik dat zich met de gedachten der Heilige Schrift voedt doet dit inderdaad niet zelden — de som van kosmische eenheden die onder den mensch staan, 't Begrip ,,natuur" in „physica" is 'n geheel ander; zij handelt niet over kosmische eenheden uit die schepping, met welke we als met 'n jong^ere zuster mogen spelen. ( C h e s t e r t o n ] . Eveneens is het te onderscheiden van het theologisch natuurbegrip dat onder „natuur" verstaat zoowel het wezen van kosmische eenheden in onderscheiding van elkander — menschelijke natuur staat dan b.v. tegenover dierlijke natuur — als de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen