1926 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 196

186 Conclusie van hoofdstuk

1,

Thans meen ik wel voldoende toege.icht te hebben, waarom inzake de ,,verklaring" der natuurwetenschap geen prae komt, Im^ mers is wetenschap ten eerste nergens mogelijk zonder verklarend begrijpen, en in de tweede plaats bleek iedere wetenschap hare eigen methoden t,e moeten volgen, ook in het verklaren. Bovendien bleek, dat de physica zelve geschaad wordt door deze overschatting, wijl ze op deze wijze er toe verleid wordi technische analyse en meting voor begripsvorming aan te zien, haar terrein te beperken en dus haar toekomst te verspelen. Dat dit verklarend begrijpen steeds volgt op het schouwend verstaan, spreekt na de vroegere analyse der kennis vanzelf. Hoofdstuk 2. De schade toegebracht aan de physca door de verkeerde opvatting van het „verstaan". Bij vergelijking van dezen titel met dien van het eerste hoofdstuk, zal men bespeuren, dat ze niet volkomen parallel zijn. De grond daarvoor ligt in de geschiedenis van het Westersche denken, dat er nog nimmer toe kwam het ,,verstaan" alleen voor de physica. op te eischen. Juist daarom kan dit hoofdstuk ook zooveel korter zijn dan het vorige. Immers eerst in den jongsten tijd erkent men weer expliciet de waarde van het schouwen voor de physica. Nimmer echter met geheele uitschakeling van het begrijpen. Toch dreigt door de herleving der romantiek hier gevaar, waarop men bedacht dient te zijn. Vooral wijl de moeilijkheden die de nieuwere physica den kentheoreticus biedt — nog noodeloos verzwaard worden door de kentheoretische dwaasheden waaraan de physici als vakspecialisten zich weer op hun beurt bezondigen — bij vele philosophen weer doen herleven het teringachtig verlangen naar het sanatorium, waar hun werken kan overgaan in doezelig gepeins. Meer dan een korte uitwerking is hier niet noodig. 'k Doe dat in den vorm van 'n korte bespreking van H a e r i n g's reeds aangehaald werk: Philosophie der Naturwissenschaft. Niet alsof het bovengevelde scherpe oordeel hem ten volle

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen