1927 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 100

88 het Christelijk geloof aan te toonen en de beginselen van het ongeloof te bestrijden. Voor de eerste serie lezingen werd aangezocht Dr. Bentley, een jong theoloog, en deze vatte het idee op in z'n twee laatste redevoeringen de Goddelijke Voorzienigheid aan te tooaen uit de physische constitutie van het heelal, zooals die neergelegd was in Newton's Principia, Hij maakt daartoe studie van wis- en sterrekunde en verdiept zich in Newton's werk. Ter opheldering van enkele moeilijkheden wendt hij zich tot Newton zelf en in de daarop volgende correspondentie geeft Newton zijn denkbeelden over deze aangelegenheid weer ^), Newton begint met te verklaren dat hij zelf bij het bewerk3n van het betreffend? deel zijner Principia het oog had op zulke beginselen als voor de menschen dienstig zouden kunnen zijn met het oog op het geloof in een God en hij drukt er zijn blijdschap over uit wanneer het voor dit doel nuttig is gebleken. Hij zet dan uiteen dat de inrichting van het geheele zonnestelsel he-n niet anders verklaarbaar is dan door het aannemen van een Schepper. Hij voert daarvoor aan het verschil in den aard der hemellichamen; deels donker, deels lichtend. Was alles aan een blinde natuurkracht toe te schrijven, dan is niet in te zien waarom het centrum van de beweging der maan en van de andere satellieten koud, dat van de beweging der planeten gloeiend zou zijn. Verder spreekt de regelmaat in de planeetbanen, die zoo sterk afsteekt tegen het gedrag der kometen, hem van een Schepper, evenals de geringe dichtheid der buitenplaneten, waardoor hun storende invloed slechts klein blijft. Ook de helling van de aardas teg^n de ecliptica, waardoor de jaargetijden veroorzaakt worden, wij;^t hem in dezelfde richting. Bijzondere vermelding moge nog vinden wat door Newton hier gezegd wordt van de algemeene gravitatiewet. Bentley had eenige malen in z'n brieven zoo van de aantiekkingskracht gesproken alsof deze een inhaerente eigenscl]ap der lichamen was. Newton wil niet dat deze opvatting hemzelf zou worden toegeschreven. Hij kan niet positief beweren wat de oorzaak van deze aantrekkingskracht is. In een lateren brief komt Newton nog eens uitvoerig erop terug. ,,It is Inconceivable, " zegt hij daar, ,,that inani')

Zie Roseiïbcrger I. c. p. 265 e.v; Brewster 1. c 11 p. 126 e.v.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen