1928 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 67

65 kennen, b.v. als warmte en licht, niet wezensverscheiden van de stof is, dan moet deze energie ook de eigenschappen van de stof als traagheid en zwaarte hebben. Dat lichtstralen een druk kunnen uitoefenen, is in den laatsten tijd reeds door een Russische geleerde, Lebedcw, aangetoond '). Het was reeds door Johannes Kepler in 1619 vermoed, die de steeds van de zon afgevoerde staart van kometen aan eene soort afstooting van zonnestraling op de ijle kometenstaartmassa wilde toeschrijven. Aangezien zijn ideën niet pasten in de toenmalige denkwijze die men over straling had, werd zijn idee voorloopig gelaten voor wat het was. De geringheid van den stralingsdruk ontging langen tijd aan de metingen. Deze druk is bij lage temperatuur uiterst gering. Eddington heeft in zijn geschrift „The interior of a star" in 1924 over dezen stralingsdruk uitgebreide becijferingen gemaakt. Hij komt tot het resultaat, dat bij gasbollen met een massa van 1 0 ' gram, dat is eene massa die ongeveer de helft van die van onze zon is, de stralingsdruk ongeveer Vm van de zwaartekracht bedraagt. Wordt de massa 10^"', dan heft de stralingsdruk achter V-, van de zwaartekracht op, dat is dus bij een ster die onze zon 50 maal aan massa overtreft. Bij nog grootere massa's begint dan een instabiele toestand te heerschen. Ran den anderen kant echter kunnen lichamen met een massa diejiet 7e deel van de massa van onze zon bedraagt, niet voldoende tot gloeiïng komen om zichtbaar te worden. Heeft Eddington nu in allen deele gelijk, dan hebben alle zichtbare sterren massa's die ongeveer van dezelfde orde zijn, hetgeen vrijwel met de ervaring overeenstemt. Strömgren maakt in verband hiermede in zijn Astronomische Miniaturen, Ie Sammlung, pag. 87, de volgende geestvolle opmerking. „Nehmen wir an, dasz diese beiden Grenzen (VT u.nd 50) der Sternmassen, die eine, welche die Massen der sichtbaren Sterne nach unten abgrenzt und die andere, welche die gröszte Masse angiebt, bei der ein Stern überhaupt existieren kann, einander naher lagen — oder gar, dasz diese beiden Grenzen zusamraen fielen! Dann ware unser Firmament dunkel gebh'eben. Uns Menschen hatte das nicht gestort, denn wir hatten natürlich niemals existieren könncn. Rher für die Sterne hing es an einem Haar, dasz es ihnen glückte, sich am Himmel 1) P. Lebedew. Die Drückkraffe des Lichtes-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen