1932 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 77

73 De differentiaalvergelijking van Schrödinger lioudt de continuïteit van de golffunctie in, maar kent men aan die functie de beteekenis van een waarschijnlijkheid voor het aantreffen van een deeltje toe, dan handhaaft men weer de discontinuïteit der materie. Tenslotte zij nog gewezen op de mogelijkheid van het gebruik van differenzenvergelijkingen naast dat van differentiaalvergelijkingen. 2. Wij verkrijgen onze kennis zeker door de bestudeering van geïsoleerde systemen, en bij de uitbreiding van onze conclusies tot de geheele natuur is voorzichtigheid zeker geboden. Maar men mag toch wel de conclusies omtrent den aard der patuurwetmatigheid, die bij de bestudeering van zulke geïsoleerde systemen aan den dag is getreden, uitbreiden tot het gehee'e gebied waartoe die systemen behooren. (In het onderhavige g e v a l : de levenlooze natuur). 3. K\s Dr. Fokkens hier gelijk heeft, zou het indeterminisme in de nieuwe physica alleen gevolg zijn van onze onvolledige kennis der natuur. Dit is niet de meest gangbare opvatting. Het principieele in het tegenwoordig inzicht is juist, dat de natuur, krachtens haar aard, weigert een volledige kennis te verschaffen. De eindigheid van het elementaire werkingsquantum maakt een deterministische natuurbeschrijving onmogelijk. De gedachte van een physische causaliteit „achter" de waarschijnlijkheidsregels wordt daardoor een physisch niet controleerbare hypothese. Ik heb in mijn referaat dan ook trachten aan te toonen, dat de physica hier niet het laatste woord kan spreken. Persoonlijk heb ik tegen een statistische causaliteitsidee geen bezwaar. Eer het tegendeel. De kosmos is geen „gesloten" systeem, maar een systeem dat naar Gods zijde „open" is. God onderhoudt en bestuurt van oogenblik tot oogenblik elk onderdeel der natuur. Wij hebben niet het recht om a priori vast te stellen, dat de natuur als een in zich zelf gesloten en gedetermineerd systeem wetenschappelijk kan worden bestudeerd. 4. Zoo algemeen is deze formuleering niet juist *). Het gebruik van het woord „aether" is hier niet aan te bevelen, omdat het eigenlijk nietszeggend is. 5. Inderdaad maken wij in Nederland veel gebruik van Duitsche werken. Maar Bohr is b.v. geen Duitscher en ) Vgl. voor het antwoord op deze vraag, de uitvoerige uiteenzetting van Dr. Krans (Opmerking bij het opmaken van het verslag der discussie).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen