1937 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 87

79 tijdigheid definiëren, w a a r n a wij met onze meetinstrumenten k u n nen controleren of aan deze definitie voldaan is V o o r aardse afstanden is het met zo moeilijk een m de practijk bruikbare definitie van gelijktijdig te geven omdat de lichtsnelheid vergeleken bij aardse snelheden zeer groot is V a n d a a r de mogelijkheid van radiotijdsemen Als men om 8 uur het tijdsem hoort zet men zijn horloge er gehjk zonder in lekenmg te brengen dat het signaal nog tijd nodig gehad heeft om de afstand af te leggen W i ] doen alsof het horen van dit tijdsein overal gelijktijdig geschiedt Dit zou a n d e i s w o r d e n als het signaal een weg moest afleggen, die zeer groot is veigeleken bij de aardse afstanden Als men dan het signaal hoort is er enige tijd verlopen smds het uitgezonden is O m dit m rekening te brengen moet men de signaalsnelheid kennen D e bepaling hiervan vooronderstelt echter, dat men op een of andere manier kan uitmaken, dat het op twee verschillende plaatsen even laat is ' ) Z o draait men m een cirkel rond die ergens v e i broken moet w o r d e n E i n s t e i n heeft een definitie ingevoerd voor het begrip gelijktijdig, welke op de voortplanting van ccn lichtsignaal -) steunt Deze definitie sluit nauw aan bij het heersende gebruik van het woord gelijktijdig M a a i tevens laat zij duidelijk zien, dat gelijktijdigheid geen absolute betekenis heeft T w e e gebeurtenissen, die dooi een w a a r n e m e r als gelijktijdig bevonden worden zullen dooi een andere, die zich t o v de eerste beweegt, niet als gelijktijdig erkend worden Beide hebben evenveel recht van spreken w a m beweging is een relatief begiip D u s is ook gelijktijdigheid een relatief begrip Z o heeft ieder systeem zijn eigen sijsteemtijd, men kan met zeggen, dat de tijd in het ene systeem juist is en die m een ander, dat zich t o v het eerste beweegt niet, w a n t er is geen criterium om dit uit te maken E e n w a a r n e m e r m het ene systeem, die op een klok m het andere systeem kijkt zal zien dat daar de secondewijzer langei werk heeft om éénmaal de cirkel van 60 seconden af te leggen dan op zijn eigen klok Hij zal denken, dat m het andere systeem ^) Men kan de voortplantingssnelhe d OOK bepalen dooi het signaal te laten terugkaatsen (echo spiegeling) Dan behoeft men alleen het tijdsverloop op hei zendstation te meten Hierbij steunt men echter op de hypothese dat het signaal m de ene richting dezelfde snelheid zou hebben als m de tegengestelde Bij een geluidssignaal is dit al met het geval als zender en terugkaatser zich bewegen t o v de lucht Bij een electromagnetisch signaal (licht) wordt deze gelijkheid geelst dooi het relativiteitspnncipe D^arom kan gelijktijdigheid het best op grond van electiomagnetische signalen gedefinieerd worden -) Velschillende voor de hand liggende middelen om een eventuele gelijktijdigheid te constateien of in te voeren blijken bij verdere uitwerking tot effecten te moeten leiden die met de waarneming m stujd zijn Zij zijn dus niet aanvaardbaai

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen