1937 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 42

34 nen w o r d e n gekend Voorzoover zij wijsgeeriq gemteiesseeid zijn a a n v a a r d e n zij m deze handelingen een of ander totahteitsprmcipe doch ZIJ kennen er geen wetenschappelijke kenniswaarde aan toe T o t deze groep behooren zoowel vitalistische biologen (ven Uexkull D n e s c h ) als meer holistisch ingestelden (Jordan Russell) Dierenpsychologie m den eigenlijken zm beoefenen de objectivisten niet Slechts zij die niet alleen het bestaan van psychische verschijnselen bij alle dieren erkennen doch ook een psychologische interpretatie der dierlijke handelingen nastreven zijn dierenpsychologen m den waren zm des woords Deze richting is de jongste m de dierenpsychologie behalve Jennings Schneider M a c Dougall en Buytendijk behoort tot haar vertegenwoordigers ook Bierens de H a a n H e t bovenvermelde geschrift legt ondubbelzinnig getuigenis af van zijn liefde voor een methodisch beoefende vergelijkende dierenpsychologie waartoe hij ook zelf menige waardevolle bijdrage heeft geleverd Ik noem slechts zijn onderzoekingen over den mierenleeuw over den inktvisch en over verschillende hoogere apen Bierens de H a a n geeft ons m zijn geschrift een inleiding m de fundamenteele theoretische problemen der dierenpsychologie In een inleidend v.oord wijst de auteur er met nadruk op dat de biologen veel meer dan tot dusver de dierenpsychologie vergelijkend moeten gaan beoefenen om op deze wijze te komen tot kennis van den aard en de ontwikkeling van het psychische leven m de dieren wereld V e i v o l g e n s gaat Bierens de H a a n over tot een uiteenzetting van het object de taak en de methode der dierenpsychologie Object der psychologie zoowel van die van den mensch als van die der dieren zijn die subjektiven Erscheiniingen bei diesen Wesen das sind solche Erschemungen die gebunden sind an ein Subjekt an ein Ich E n de taak der dierenpsychologie bestaat hierm diese subjektiven Erscheinungen und ihre gegenseitigen Z u s a m m e n h a n g e und Emwirkungen zu beschreiben zu ordnen und msofern dies moglich ist zu analysieren und damit schliesslich zur Kenntnis der psychischen Konsti tution der emzelnen T i e r e oder T i e r t y p e n zu gelangen d h der psy chischen Struktur die die verschiedenen subjektiven Erschemungen bei ihnen wachruft verbmdet und beherrscht In deze omschrijvingen valt ons drieërlei op Allereerst dat de auteur niet spreekt van de dierenpsychologie als een wetenschap van de dierenziel Hij is van oordeel dat het begrip ziel niet meer bruikbaar is als grondslag en uitgangspunt van een empirische natuurwetenschap zooals de psychologie tegenwoordig wil zijn Dit begrip is veel te zwaar met metaphysische elementen belast De dierenpsychologie spreekt hoogstens van een dierenpsyche doch verstaat d a a r niets anders onder dan het complex van subjectieve verschijnselen bij het dier dat zijn zulke verschijnselen die gebonden zijn aan een subject een ik

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen