1937 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 89

81 gewone taal is voor deze beschrijving ontoereikend, men moet zich van de wiskundige uitdrukkingswijze bedienen, die in indicatief vermogen een superioriteit boven de gewone taal vertoont, maar verder van ons afstaat. M e n vertrouwt in de mathematische formulering een betere benadering der physische realiteit te hebben dan in de aanschouwelijker voorstellingen. Deze ontwikkeling der n a t u u r k u n d e leert ons tevens, dat men de termen van het dagelijkse leven niet te gauw in absolute zin moet gebruiken. B.v. het begrip rust kennen wij alleen in relatieve zin — wij zijn in rust t.o.v. de aarde, de boot, e.d. ,,Absolute rust" kennen wij niet, het is een zinloze term. Z o ook het begrip gelijktijdig. W a t is de absolute betekenis van een zin als: op dezelfde dag zijn alle sterren geschapen? W o r d t hier bedoeld het Einsteinse gelijktijdigheidsbegrip? Of ligt er een ander aan ten grondslag? ( H e t religieuse belang van dergelijke vragen moet men niet overschatten). II. Is de relativiteitstheorie voortgekomen uit waarnemingen, die grote afmetingen vereisen — al is zij daartoe niet beperkt gebleven .— de waarnemingen in de wereld der uiterst kleine afmetingen, in de mikrokosmos, hebben eveneens tot gewijzigde opvattingen omtrent begrippen, die onder ons zekerheid schenen te hebben, gevoerd. Als eerste zij het golfkarakter der materie genoemd. M e n is gewoon een stuk materie als iets scherp begrensds te beschouwen. Bij nader onderzoek blijkt een lichaam opgebouwd uit atomen, deze weer uit atoomkernen en electronen, terwijl een vast lichaam grotendeels lege ruimte is. D e eigenschap van het scherp gegrensd zijn, die voor het vaste lichaam niet meer opgaat, is hierbij onwillekeurig overgebracht n a a r deze kleinste deeltjes; bij electronen denkt men vanzelf aan uiterst kleine knikkertjes. hetzij volkomen star. hetzij deformabel, maar in ieder geval op elk tijdstip van een grens voorzien. Zijn electrische en gravitationele werkingen strekken zich wel buiten deze grens uit, maar dat is in dit verband van weinig belang. Bij deze kleinste deeltjes zijn nu interferentie- en buigingsverschijnselen waargenomen van gelijk karakter als bij de Röntgenstralen bekend waren. W a n n e e r men naast elkaar ziet de interferentiefiguur, die een Röntgenstraal bij doorgang door een dun metaalplaatje op een fotografische plaat maakt, en de figuur, die ontstaat als een katodestraal, d.i. een stroom van electronen. door dit metaalplaatje gaat, dan is geen twijfel meer mogelijk, dat deze figuren op gelijke wijze beschreven dienen te worden. D e r g e lijke figuren hebben bij de Röntgenstralen tot de opvatting gevoerd, dat deze een golfverschijnsel zijn ^ bij de electronenstralen moeten zij dus ook aan een golfkarakter te danken zijn. D e analogie tussen beide stralen is zodanig, dat men in sommige

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen