1941 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 94

82 beide definities en waarbij ik wat uitvoeriger zou willen stil staan W a a r het n 1 over gaat m deze beide definities 's het zuiver physische Bij een afgesloten systeem moet gedacht w o r d e n aan een zuivei-physisch afgesloten systeem O m dit te verduidelijken, een plant bijvoorbeeld, en een stuifmeelkorrel, zijn geen zuiver physische systemen (op de gronden voor deze overtuiging gaan we hier niet m, vergelijk het verdere van deze opmerkingen), en het gansche heelal, vaak als het voorbeeld van een afgesloten physisch systeem genoemd 5) is dit m stricten zm niet, w a n t is geen zuiver physisch systeem dus ook geen zuiver physisch afgesloten systeem' Hier ligt de eene der beide ,,grensquesties" die we boven reeds zeiden te zullen tegenkomen bij de cntische bestudeermg van onze omschrijvingen; het IS de questie van de verhouding van het physische — het veld van onderzoek van de natuurkunde — tot het leven" in het algemeen, en in eerste instantie tot het organische, biotische dat w a t reeds een plant onderscheidt van een ,,dood" ding (een dier heeft behalve en boven dit organische nog het psychische, d w z alles w a t samenhangt met zijn bewustzijnsleven en g e w a a r w o r d i n gen, dat maakt bij hem alles nog weer ingewikkelder, daarom bepalen we ons maar tot het plantaardige", organische physiologische biotische — de ,,grensquestie" is hier toch reeds onmiddellijk acuut) H e t is duidelijk dat we hier met een met meer vakwetenschappelijke, w a n t niet meer zuiver-natuurkundige nóch zuiverbiologische aangelegenheid hebben te doen, dit hier is een filosofische aangelegenheid als elke giensquestie van dit soort — Als menschen het woord ,,filosofisch" hooren reageeren ze soms op heel verschillende manieren Er zijn er, die bij dit woord associaties krijgen van ,.speculatie" en .gedachtenconstructies", en, omdat ze practisch en nuchter van aard zijn, deswege öf meteen a r g w a n e n d worden een houding van ,,weest op U w hoede", óf op z'n minst alle interesse verliezen A n d e r e n zegt het woord filosofie zooveel als ,,metaphysica", en dezen omdat ze , metaphysisch geïnteresseerd" zijn, spitsen de ooren en vinden het nu eerst recht belangwekkend worden Ik zou beide houdingen \v'illen afsnijden, met filosofisch heb ik alleen bedoeld, wat ik reeds zeide dat we hier geen zuiver natuurkundige nóch zuivel biologische geen vakwetenschappehjke aangelegenheid meer hebben D e natuurkundige kan als natuurkundige over de grenzen van z'n veld van onderzoek met spreken; doet hij het dan is hij even filosoof, evenals de bioloog die het doet M e t filosoof w o r d t dan echter alles liever bedoeld, dan dat men op dit punt nu zou kunnen denken w a t men wil, m tegenstelling tot de vakwetenschappen' O o k beteekent het met dat niet m de eerste plaats de resultaten van de betrokken vakwetenschappen, m casu van natuurkunde eu

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen