1941 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 49

39 Middel-Duitse voorschrift ^^) vergelijken met 't laatst a a n g e h a a l d e Latijnse recept (Ad percussum oculum): „Swer an den ougen uersenkt wirt oder etwaz gesleht in daz ouge daz daz ouge rot wirt, der sol nemen di bleter agrimonie des krutes unde mule di uil uljzelichen unde lege daz uzerhalp uf daz uoge". (D.w.z.: W i e in 't oog gebrand of op een of andere wijze geslagen wordt, zodat het oog rood wordt, die moet bladeren van het Agrimonie'kruid nemen, die flink fijn wrijven en buiten op het oog l e g g e n ) . Ook in de latere middeleeuwen behoudt onze plant h a a r naam als medicament voor „wonden ende oude vule zeere". In een M i d d e l nederlands recept '") heet 't; ,,Agrimonia magna, aroella, of salvaria, of salumbria es heet ende dro ( = droog) in den eersten grat. dit cruut gheneest wonden ende drocht ( = droogt) oude vule zeere". Een ander voorschrift uit dezelfde verzameling geeft een indicatie voor 't bereiden van een wondzalf of pleister ^ö): ,,Dits plaester van Jherusalem van 9 daghe, helende alle wonden ende es zeere goet te hoeftwonden. neem.t sop van betonien j ^ pinte; pimpinelle 2 hantvul; agrimonie 1 hantvul; dese stampt wel ende giet derup tsop van betonien ende ]/i pinte wins ende stellet in een niewen pot, wel ghedect onder paerdemes, 3 d a g h e " . Ook de Middelnederd. ,,Arzneibücher" bewijzen, hoe populair de Agrimonie geweest is. Boven reeds gaven we het eerste gedeelte van een uitgebreid voorschrift voor 't bereiden van een wondzalf, waarin ook borwort ( = Agrimonia Eup.) voorkwam - i ) en w a a r v a n de slotalinea luidt: ,,Desse salue is gud to sweren vnde to wanden vnde to allerleye sericheit, vt experiencia docet" ( = zoals de ondervinding leert). Dezelfde verzameling bevat een recept tegen zwerende borsten, waarin ook de Agrimonie genoemd wordt: , , W e n den vrouwen de bruste swellen vnde sweren, so nym agrimonyen dat het ( = heet) borwort, vnde schapeshaer ( = schapenmest) vnde olt smer, stot dyt tosamende (— tezamen) vnde make yt warm in enen schapen ( = pan) vnde lege yt so up de bruste, so werden se reyn vnde breken vp ( = o p e n ) " - - ) . Ook het Bremer Middelnederd. ..Arzneibuch" van Arnoldus Doneldey '•'•'') noemt de Agrimonie in dezelfde zin, als 't in N o . 161 opgeeft: ,,To allerhande w u n d e n to helene. So we ( = wie) ghewundet is unde drade ( = snel) helet ( = geheeld) werden wil, de {= die) seal stoten agrimonien unde seal darop leghen, dat openet eme ( = hem) de wunden unde helet doch sere". In Engeland w e r d de plant op dezelfde wijze aangewend. Dit blijkt b.v. uit een 15de-eeuws ..Leechbook", waarin we onder N o . 90 opgegeven vinden -'4): Jfor bonys broken in a mennes hed, pownde egromoyne and make a plaster and lay on the sor and it will kast vp the bones and hele the wounde" (d.i. V o o r beenderen in 't hoofd, die gebroken zijn. Stamp Agrimonie. maak er een pleister van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen