1942 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 12

4 De Reformatie breekt, hoewel niet bedoeld, de eenheid van kerk en wereld Luther's optreden scheidde een Roomsche van een Hervormde wereld, die, m onderhngen kamp gewikkeld, de eigen kracht schenen te verteeren In dezen strijd bleef echter de band met het verleden veel nauwer trekken, dan de strijd zou doen vermoeden De gemeenschappelijke grondslag, waarop beide richtingen haar geloof optrokken, bleef ze samenverbonden houden, zooals straks zal blijken, wanneer het ongeloof haar beider fundamenten zal trachten te ondermijnen. Dan vallen ze elkaar bij, om den gemeenschappelijken vijand te bestrijden, zich eén wetend m de diepste lagen van hun bestaan En ook de enkeling, het individu, de losse mensch blijft deze waarden van het verleden erkennen Ze worden hem zelfs dieper bewust en door hem vaster beleefd, nu de stnjd hem opnieuw tot bezinning voert Het leven blijft gericht op wat komen zal, het blijft den eschatologischen zm behouden Heel anders echter was de uitwerking van die andere strooming, de Renaissance In de Renaissance teekent zich een gezindheid af, die het menschelijke ziet en beleeft als niets anders dan het menschelijke, die God daarbij niet noodig heeft In de 16e eeuw begonnen, woelt deze beweging verder, om m de 18e eeuw m ,,Aufklarung" en verlichting, tot rijke ontplooung te komen De Rede gaat de plaats innemen van de Openbaring Kant proclameert den goeden wil m den mensch, geleid door den kategonschen imperatief die uiteindelijk wortelt m 's menschen zedelijk-bewustzijn zelf Het is de tijd, waarin Lessing zijn beroemde parabel over de ,,drie rmgen" schrijft en Kant met zijn ,,Kritiek der zuivere Rede", het philosophisch denken beheerscht. Deze geest der verlichting, m de hoofden van enkele geleerden tot leven gekomen en vanuit de studeerkamer onder het volk gebracht, heeft tijd noodig om verder te komen, maar hij drmgt door, onwederstandelijk Het Christendom verliest langzamerhand zun kracht en vat op den mensch en op diens leven en daarmee veranderen ook diens idealen De zm en de beteekenis van het leven worden met meer gezocht m het ,,}enseits", m wat komen gaat, alle hopen en verlangen verliest zijn eschatalogische beteekenis en wordt verlegd in deze wereld Intusschen grijpt de vooruitgang om zich heen Nieuwe werelden waren ontdekt, nieuwe krachten tot ontplooung gebracht — het tijdperk der industrialisatie begmt, met zich meesleepend de mgiijpende vragen van economischen en socialen aard, die tot op den huldigen dag om een oplossing roepen De techniek verrijkt het leven De telefoon brengt het gesproken woord eerst over meters-verren afstand, straks m fracties van seconden, rondom de geheele aardbol De machine, eerst gedreven door stoom, straks electrisch voortbewogen, spaart moeizame arbeids-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen