1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 208

i98 bekeering m prophylactischen zm en m genezenden zm Dit alles wilde ik zeggen tegen den achtergrond van waardeering toch voor de empirische dnft-psvchologie van Freud, die wetenschappelijk licht bracht over de diepte der ziel en die, w a t men hem ook wijte, toch zijn psycho-analytische behandeling mede b o u w d e op waarachtigheid en het overwinnen van zelfbedrog — en die dus appelleerde aan een ethische norm H e t is wel F r e u d die het lustpnncipe gedurende een geruimen tijd tot voorwerp van studie koos doch die toch steeds het neurotisch symptoom als resultaat van een gewetensconflict had gezien D a t er een moreel en een religieus beginsel was ^ jenseits des Lust-prmcips — hij heeft getoond het goed te weten Geen psychologisch werk is zoo vol van beschouw i n g e n over schuld en boete en straf-behoefte en geweten, als dat van hem D a t hij deze gegevens van den geest gezien heeft vanuit de driftpsychologie, w a s dus zijn goed recht •— het recht van een onderzoeker, die zich een omschreven taak stelt D e uitingen van het driftleven laten zich immers tot in de hoogste sferen van den geest zien! M e n denke aan de aberraties van de gewetensfunctie als b v het geweten wellustig-kwellende gaat spreken D e groote fout is echter geweest, d a t de drift als het hongerige koekoeksjong gevreten heeft, tot er voor den hoogeren geest geen plaats over bleef dan epi-phenomeen van de drift te zijn (de mensch IS dan homo n a t u r a ) E n toen is het ontleedmes van de psychoanalyse een zwaard tegen de religie, en a fortiori tegen het Christendom g e w o r d e n E r is een psycho-analytische levens- en wereldbeschouwing gegroeid, die zonder twijfel anti-christehjk is. O p den achtergrond d a a r v a n staat de zeer begaafde, doch tragische figuur van F r e u d , m welke geen empirisch bedrog, doch wel veel wijsgeerige dwaling w a s D e taak, een juiste anthropologie van den homo existentahs constructief te bouwen, bleek te gigantisch — omdat zij m e t te b o u w e n is, doch gegeven in G o d s W o o r d , niet van de peripherie doch van het centrum uit. Ik hoop, dames en heeren, dat het mij gegeven is geweest, in mijn analyse van de Analyse U eenige inzicht te verschaffen of te verscherpen m een aspect uit de verhouding van psycho-analyse en wereldbeschouwing, n.l. die van analyse en ethiek

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen