Zedelijkheid en recht - pagina 17

13 waarden, waaronder de willekeur van den een met de willekeur van den ander, naar een algemeene wet/ der vrijheid kan vereenigd worden. Dit is wat men ook later genoemd heeft de „Maxime der Coëxistenz". De ethische wetgeving dringt met innerlijken drang. • De juridische dwingt met uitwendigen dwang. De eerste dringt ons te handelen alleen uit plicht en niet uit neiging, vrees voor straf of hoop op loon. De tweede dwingt hem, die haar weerstreeft, hem die een ander in zijn vrijheid hindert. De bevoegdheid om hem, die dus een ander in zijn uitwendige vrijheid hindert, zelf, door hem te hinderen in z ij n vrijheid, te dwingen, komt echter alleen toe aan den staat van wien de, met den dwang verbonden juridische wetgeving uitgaat. Bij het recht komt het dan ook alleen aan op de handelingen, op haar overeenstemming met de wet. Deze strenge scheiding tusschen gezindheid, waarop alleen bij de zedelijkheid en handehng, waarop alleen bij het recht is te letten, is dan ook wat Kant bedoelt met zijn onderscheiding van moraliteit en legaliteit. De betrekking tusschen zedelijkheid en recht is alzoo bij Kant eenerzij ds, evenals bij Thomasius, die van twee disjuncte begrippen. Toch wil het mij voorkomen, dat hij anderzijds door óók te leeren, dat de niet afdwingbare zedelijke plicht, omdat men zichzelf de inachtneming der juridische wetgeving tot plicht moet stellen, den afdwingbaren rechtsplicht in zich sluit, getracht heeft tusschen de beide begrippen een nader verband te leggen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen