Zedelijkheid en recht - pagina 44
Rede, gehouden bij de overdracht van her Rectoraat der Vrije Universiteit
40
normen, voor het primitieve saamleven van de sociale groepen. Alvorens nu echter het resultaat door mij, bij de benadering der oplossing van ons probleem in den genetischen weg verkregen, op te maken, wensch ik hier nog eens te herhalen, dat deze weg omtrent de factoren, w^elke achter de in dien weg gevondene factoren liggen, absoluut niets leert. In den genetischen weg toch leert men, mijns inziens, wel dat, maar niet waarom rechtelijke en zedelijke normen uit de Sitte, en rechtelijke en zedelijke gezindheden in hen, die aan de Sitte onderworpen zijn, ontstaan. Dit is dan ook de i^eden, waarom ik zoo straks zeide, v. Ihering's uitspraak: die Geschichte ist die Urheberin des Sittlichen — niet gaarne te onderschrijven.
Toch meen ik, gelijk ik dan ook, als mijn waardeeringsoordeel, reeds uitsprak, dat wij den genetischen weg voor de oplossing van het probleem der verhouding van zedelijkheid en recht niet mogen onderschatten. Langs dezen weg die oplossing benaderende, kwam ik toch tot het inzicht, dat wijl zedelijkheid en recht hun gemeenschappelijken oorsprong in de zede hebben, zij, diis aan elkander verwant, de trekken van hun gemeenschappelijke afkomst moeten vertoonen; dat zij alzoo, hoe ook onderhng onderscheiden, niet zijn te scheiden en dat mitsdien die oplossingen omtrent hun verhouding, volgens welke zij disjuncte, contradictoire of zelfs disparate begrippen zijn, moeten
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1909
Rectorale redes | 122 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1909
Rectorale redes | 122 Pagina's