Zedelijkheid en recht - pagina 35

31 Alvorens hier nader op in te gaan, wensch ik eerst stil te staan bij het constante verschijnsel van het innig verbonden zijn dezer zede met de religie. Altijd en overal toch, is het geloof aan die hoogere ordening welke wij de zedelijke wereldorde noemen, een vaste geloofsovertuiging van nog onbevangene, van dus niet onder den ban eener, uit de verstandelijkheid opkomende, verlichting of eener uit droeve levenservaring opkomende, hetzij voorbijgaande hetzij blijvende sceptische stemming, staande gemoederen. Van deze wereldorde, waarbij, in de hoogere natuurreligies, de goden slechts als wachters staan, maar die zij in de ethische religies niet alleen handhaven, doch ook zélf hebben gesteld, —•" van deze wereldorde is dan de zede, als ordening van wat in de gemeenschap mag en behoort, een reflex. Meer dan eens is op dit verschijnsel gewezen. Leopold Schmidt toont, in zijn Ethik der Alten Griechen, ^'^) aan, hoe het, althans tot op den tijd hunner Aufklarung, tot de onwankelbare geloofsovertuigingen der oude G-rieken behoorden, dat in de lotgevallen der menschen een strenge gerechtigheid heerscht, die het goede beloont en het kwade straft, en ook, hoe de goden saam, en inzonderheid Zeus, als wrekers en richters staan over het doen en laten der menschen. En het is niet alleen Zeus die dikè, maar ook de vedische Varuna, die het rita en de avestische Ahura, die het asha beschermt. ^) Ik meen hier ook te mogen verwijzen, voor wat betreft de bijzondere openbaring, naar het woord uit Abrahams gebed : Het zij verre van U, zulk een ding te doen, te dooden den rechtvaardige met den goddelooze! dat de rechtvaardige zij gelijk de goddelooze:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen