Oorlog en vrede - pagina 40

34

heeft P r u d h o m m e a u x in een veel geprezen geschrift het onafscheidelijk verband van „cooperation" en „pacification" vastgelegd, i) Rijke verscheidenheid treft in de vredes-gedachte. Van naiefpractische raadgevingen is te verhalen: vurige vegetariërs loven de pacifistische kracht van het vegetarisme, voorstanders van een wereldtaal roemen in de vredestichtende werking van Volapück en Esperanto. Evenmin ontbreekt het aan wetenschappelijke fundeering. De beroemde chemicus W i l h e l m O s t w a l d meent dat langs chemischen weg ook hier de oplossing moet worden gebracht. Hij zweert bij den „energetischen Imperativ": „vergeude keine Energie". Vermors geen energie — dat behoort het pacifistisch wachtwoord te zijn. Door die wet wordt niet slechts klaarheid voor de physisch-chemische verschijnselen verworven, maar licht verspreid over alle levensgebied. Veel persoonlijke energie wordt verspild, doordien de wil van menschen en menschengroepen op het zelfde voorwerp wordt gericht. Wanneer de tegenstanders in stee van elkaar te beoorlogen, gemeenschappelijk hun arbeid tot verkrijging van dit voorwerp aanwenden en het dan onder elkaar verdeelen — is veel gewonnen. Zoo zal bij klaarder inzicht in de lessen der chemie, allengs het begrip strijd door dat van arbeid worden vervangen.^) Nog anderen — maar waartoe de vermoeiende opsomming verder voortgezet? Slechts één karakteristiek voorstel eischt que la cooperation deviendra forcément une école de paix, de solidarité et d'harmonie, non point par la magie de quelque formule sonore, mais par la force même des choses, c'est-éi-dire par l'identité désormais établie entre les interets particuliers et l'intérêt general". 1) In de Bibliothèque pacifiste internationale verscheen zijn Cooperation et pacification, Parijs. 1904. 2) Uitvoerig- wordt deze gedachte door O s t w a l d ontwikkeld in Arbeit ader Kampf, met andere voordrachten, gehouden op het 4e Deutsche Friedenskongress, te Frankfurt a. M. 1911, verzameld in een bundel van de Verlag der Deutschen Friedensgesellschaft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen