Oorlog en vrede - pagina 44
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit
38
van het socialisme aangeheven, past ook in pacifistischen mond: ,,van utopie tot wetenschap". De vredesbeweging stelt niet langer haar verwachting op schoone illusies en verheven idealen; op den vasten grond der feiten is zij gebouwd. Zij is meer dan een goed bedoelde poging, zij is het noodwendig resultaat van de natuurlijke ontwikkeling. De voortschrijdende cultuur dient als van zelf den vrede; zoo is dan ook de historie van de vredesbeweging niets anders dan „een bericht over de signalen, welke den vooruitgang der menschheid zichtbaar maken". ^) Is 't niet of ge een weerklank verneemt van de hemelbestormers in Sinear's vlakte, wanneer P r i e d , gewag makend van de wonderen der techniek, uitroept: De aarde is kleiner, de mensch grooter en alzijdiger geworden. Wij zijn waarlijk wereldburgers geworden, die niet meer bij de spits van hun eigen kerktoren blijven, maar over de gansche menschheid hun blik doen gaan. Wij zijn overal, wij spreken overal mee, wij hooren overal, wij zien overal, wij handelen overal. Wij, burgers der twintigste eeuw, wij hebben ons alzoo een soort alomtegenwoordigheid verworven. Het heimwee van F a u s t naar den toovermantel is voor ons in vervulling getreden. Daarom wordt dan ook in pacifistischen kring getoornd tegen de benaming „vredesapostel". Apostelen toch, dat zijn menschen, die, al gaan ze niet in kemelshaar gekleed en eten ze niet sprinkhanen en wilden honing, toch prediken in de woestijn, die droomen droomen en gezichten zien, die bidden en preeken, die spreken van genade, gerechtigheid en oordeel, die harten
') F r i e d , t. a. p., deel 2, blz. 5. Voor den gang van bovenstaand betoog zie men verder F r i e d , t. a. p., deel 1, blz. 23 en vlgg., waar aanvangt het hoofdstuk Die realen Grundlagen der Friedensbeivegung. In Die, Friedenswarte, 1912, blz. 60 en vlgg. plaatste E l l e n K e y een artikel Ei7i Vorlaufer des wis.ienschafüichen Pazifismiis, waaain zij voor den Zweed G u s t a v B j ö r k l u n d dien eerenaam opeischt.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's
![Oorlog en vrede - pagina 44](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/rectorale-redes/oorlog-en-vrede/1914/10/20/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's