Oorlog en vrede - pagina 94

88 betuigd. ^) De jaarlijksche uitgaven der Europeesche staten — zoo becijferen hij en anderen — bedragen 10 milliarden mark, in de laatste 20 jaren 'zijn zij verdubbeld. Worden deze cijfers vergeleken met de uitgaven voor andere doeleinden, dan komt een schrille wanverhouding aan het licht; immers voor leger en vloot wordt negenmaal meer uitgegeven dan voor het onderwijs en het totaal der uitgaven voor sociale maatregelen bedraagt slechts 57o van hetgeen het militairisme vordert. Wij zijn niet blind voor de bedenkelijke opdrijving der militaire kosten, die in meer dan één land valt waar te nemen. Niettemin mag niet worden verzwegen, dat in de klaagzangen over het militairisme menig onzuiver element wordt aangetroffen. Eerstens is een niet gering deel van de stijging der uitgaven van leger en vloot toe te schrijven aan de algemeene verhooging van warenprijzen en levensonderhoudkosten, welke uiteraard ook op de defensiekosten drukt. Dan wordt bij de cijfergroepeeringen te veel uit het oog verloren dat de vergelijking van militaire uitgaven en die voor andere doeleinden als onderwijs, sociale maatregelen en dergelijke valsch is, wijl op het budget de defensiekosten ten volle worden opgenomen, aangezien de landsverdediging eene natuurlijke functie der Overheid is, terwijl onderwijs, sociale voorzieningen, armenzorg slechts ten deele in de sfeer der overheidsbemoeiingen zijn ingedragen en de staatsuitgaven hier slechts een zeker percentage van het totaal der kosten vertegenwoordigen. Eindelijk, de cijfers zijn schrikwekkend, maar toch verliezen zij veel van hun hardheid indien ook aan andere uitgaven aandacht wordt geschonken. Voor alcoholische dranken en tabak geeft het Duitsche volk bijna vier maal zoo veel uit als voor leger en vloot; de tabaksregie in Frankrijk levert vrijwel twee derden van alle kosten voor de militie; in Oostenrijk dekt het ') Handbuch der Fnedensbewegung, t. a. p., blz. 47 en vlgg.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen