Oorlog en vrede - pagina 36

30

Daarmee houdt alles op. Volkenrechtelijke geschillen kunnen aan arbitrage worden onderworpen, de regelen van het Haagsche arbitragehof kunnen bij de oplossing worden betracht, maar op verplichte arbitrage als algemeenen regel wordt zelfs niet gezinspeeld. Zal het beginsel der arbitrage, op welks volkomen triomf velen vastelijk vertrouwen, sterker doorwerken, dan moet bearbeiding der geesten plaats hebben en ruim baan worden gemaakt voor alle instelling, die de vredesgedachte kan bevorderen en oorzaken van strijd wegneemt. Velerlei geneesmiddel is aanbevolen. Zoo zal volgens velen vrijhandel het redmiddel wezen.i) Beschermende rechten — aldus heet het — bedreigen ernstig den wereldvrede. Wrijvingen en botsingen tusschen de mogendheden kunnen niet achterwege blijven. Gedreven door de zucht om een ruim afzetgebied voor zijne waren te bezitten, tracht men het grondgebied te vergrooten; de landhonger wordt aangewakkerd, annexaties worden beproefd en eene imperialistische politiek zal hare intrede doen. Daarom werd reeds door R i c h a r d C o b d e n tusschen vrijhandel en vredesbeweging een onafscheidelijk verband gelegd, toen hij sprak: „Naar mijn meening zal het vrijhandelsbeginsel op de moraal der wereld inwerken, als het beginsel der zwaartekracht op het heelal — de menschheid te zamen brengend, opheffend den naijver door ras, taal en afstamming veroorzaakt, zal het ons vereenigen in verbonden van eeuwigen vrede. Ik geloof, dat het verlangen naar, en de reden van bestaan van reusachtige légers en groote vloten zal verdwijnen. Ik ben er

') Ten onzent is op het verband tusschen vrijhandel en bescherming herhaaldelijh: gewezen door Mr. Dr. A. H.e viag&, o. &. in Het pacifistische program in Vragen van den dag, 1912, blz. 718 en vlg. en een artikel Vrede en vryhandel in Vrede door recht, 1912, blz. 44 en vlgg. Men zie ook het rapportje van Y v e s G u y o t , Les pacifistes et Ie protectionnisme voor Le XXe Congres universel de la Paix, blz. 19, Haag, 1913.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen