Oorlog en vrede - pagina 99

93 scheppingslust moet prikkelen, eene reëele macht, die ook op het economisch leven beslag moet leggen. Voor eene krachtige nationale economische politiek van dat land te ijveren, voor de weerbaarheid van dat land te arbeiden, niet alleen als de ure des gevaars gekomen is, maar ook in dagen van vrede, is een pacifistisch bedrijf van hooge waarde. *

*

Is het kosmopolitisme een gevaar, dat de moderne vredesbeweging bedreigt, ook heeft zij zich te hoeden voor de andere fout die op de ontwikkeling der klassieke school loodzwaar heeft gedrukt: aan eene dorre materialistische beschouwing snij de zij onverbiddelijk den weg af. Wij betoogden dat de wereldvrede in deze bedeeling niet kan en zal komen; thans voegen zij hieraan toe, dat zij niet tot het ideaal mag worden verheven. Het woord van F r a n k l i n : „there never was a good war or a bad peace", mag niet zonder voorbehoud worden aanvaard. De vrede is niet het hoogste goed en de oorlog mag niet als het ergste kwaad worden gebrandmerkt. Op zich zelf beschouwd, afgezien van zijn betrekking tot het recht, is de vrede ethisch onbeteekenend. Hooger dan de vrede staat het recht; oorlog en vrede beide behooren in dienst van dat recht te worden gesteld. Aldus wordt verstaan dat waarheid schuilt in de schijnbaar paradoxale stelling van von H o l l t z e n d o r f f ; de oorlog moet in plaats van een vijandelijk gezinden broeder worden een bescheiden dienaar van den vrede, i) Met wilde exclamaties tegen den on Christel ij ken krijg wordt de rechte toon, die den Christen tegenover den oorlog voegt, niet getroffen. Proeve van zoodanige verwerpelijke aanklacht is de hartstochtelijke uitspraak van d e G i r a r d i n , door menig >) T. a. p., blz. 65.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen