Psychische Aktiviteit - pagina 43
Rede gehouden bij de overdracht van het rectoraat der Vrije Universiteit
41 schaften, eine Abstraktion und Ordnung, eine Kombination und Deutung" ^). Ten slotte mag er op gewezen worden, dat men met de aanschouwing niet alle objekten kan omvatten (de objekten der natuur, de historie, de wiskunde en het godsdienstonderwijs.) Van bijzonder gewicht voor de paedagogiek mogen ook genoemd worden de onderzoekingen over de taak en het begrip der determineerende tendenzen, omdat zij in verband staan met het voornaamste doel, dat den paedagoog voorzweeft, nl. met de karaktervorming. De wilskracht en de plichtsvervulling zijn voor een deel, misschien wel voor een groot deel, afhankelijk van deze determineerende tendenzen: treden zij sterk op den voorgrond, dan schijnt het bewustzijn van pHcht meer op den voorgrond te treden. Individueele verschillen in dit gezicht komen overigens bij de proeven van ACH duidelijk te voorschijn. Geldt dit alles voor de normalen, belangrijk is het zeker na te gaan, hoe de abnormale karakters op het groote gebied der psychopathen zich ten opzichte van de taak en de determineerende tendenzen gedragen, de fundamenteele verschillen die optreden geven ons een inzicht in den zielstoestand dezer patiënten, dat we tot heden toe misten. In het begin heb ik gesproken over den strijd tegen de mechanistische biologie, waarbij alleen de physisch-chemische factoren voldoende geacht werden voor de verklaring der levensprocessen. Daartegen heeft D R I E S C H met succes gestreden en het Mendelisme, dat steeds meer aan beteekenis wint, geeft nieuwe wapenen voor dien strijd '). Het zou verleidelijk zijn naar een gemeenschappelijken band te zoeken, die de „Strukturbildner" eenerzijds en de psychische aktiviteit anderzijds verbindt. Z o o zou ik nu opnieuw een belofte kunnen doen en in uitzicht geven, dat later dit punt zal besproken ') VON UEXKÜLL, Bausteine zu einer biolog. Weltanschauung. München, 1913, S. 274.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1916
Rectorale redes | 54 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1916
Rectorale redes | 54 Pagina's