Psychische Aktiviteit - pagina 19
Rede gehouden bij de overdracht van het rectoraat der Vrije Universiteit
17 middellijk gegevene, als verschijnselen, niet volledig kan zijn, dan nadert men daarmede ook meer, wat men wel de taal van het leven heeft genoemd, de volle werkelijkheid. Dit nu wordt principieel beoogd door de phaenomenologie in den zin van HUSSERL (HUSSERL heeft trouwens ook de leer der „akte" in zijne „Logische Untersuchungen" aanvaard). Zij stelt zich als doel, het gebied der ervaring als zoodanig, zonder acht te geven op bijzondere psychologische theorieën, zoo nauwkeurig en getrouw mogelijk te beschrijven. Zij is voor de empirische psychologie de methodologisch fundamentecle wetenschap, zij is dit „soweit sie die psychologischen BegrifFemit Hilfeimmanenten Schauens zu klaren sucht" '). De phaenomenoloog leeft zich in in de phaenomenen (het onmiddellijk in het bewustzijn gegevene), die door woordbegrippen worden aangeduid en opgewekt, en zoekt, door eenvoudig aanschouwen van hetgeen in het bewustzijn onmiddellijk gegeven is, hun wezen te vatten en door analyse en beschrijving vast te stellen ^). Men zou kunnen spreken van twee hoofdrichtingen, de zuivere bewustzijnspsychologie eenerzijds, de associatie- en de apperceptie-psychologie anderzijds. De school van KüLPE beweegt zich daartusschen. Terwijl de beoefenaars der physiologische psychologie, die de experimenteele methoden toepasten, principieel het onderzoek van de hoogere psychische processen vermeden, heeft juist de school van KüLPE de hoogere denk- en wilsprocessen aan experimenteel onderzoek onderworpen door middel van de systematisch experimenteele zelfwaarneming. Ik zal nu trachten aan te geven door enkele voorbeelden uit mijn eigen ervaring, hoe men, bezien bij het licht der moderne psychologie, een beteren kijk krijgt op het zoo belangrijk ver-
ij MESSER, HUSSERLS Phanomenologie in ihrem Verhaltnis zur Psychologie Archiv für die ges. Psych. Bd. 22, S. 117, Bd. 32, S. 52. 2) MESSER, Psychologie, Deutsche Verlags-Anstalt, 1914, S. 23. 2
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1916
Rectorale redes | 54 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1916
Rectorale redes | 54 Pagina's