De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 89

79 laat met noodwendigheid. Maar VAN ZOMEREN leerde dat het hoogere noodwendig was en het lagere toevallig, DE RIVO daarentegen kende de noodwendigheid aan de natuurprocessen toe en handhaafde in 't hoogere de vrijheid van het individu. Dieper: VAN ZOMEREN onderstelde, wanneer hij van „waarheid" sprak, een rechtstreeksch verband tusschen het kenbare buiten de individueele menschen en hun kennis daaromtrent, terwijl DE RIVO onder „waarheid" slechts iets immanents verstond. De nieuwe motieven zoeke men dan ook niet in de probleemstelling: ze lagen elders. Allereerst in de kracht waarmee het realisme zich te weer stelde: door het nivelleerend werk van AMMONIUS isi) was iets dergelijks eeuwen lang niet mogelijk geweest, en gezien den geringen invloed van ARISTOTELES op het denken der Christenen vóór dezen neoplatonischen commentator zal men in heel de geschiedenis der synthetische philosophie in vroeger tijd niet licht een conflict inzake het principium exclusi tertii aantreffen, waarbij het Aristotelisch realisme zich zóó liet gelden. — Het tweede dat hier als iets nieuws de aandacht vraagt, was het optreden van den paus op dit punt: SIXTÜS IV, zelf een scotist, rustte niet vóór DE Rivo z'n stellingen had verroepen en VAN ZOMEREN, die aanvankelijk te Leuven het onderspit had moeten delven, in z'n eer was hersteld. De waarde van deze beslissing achte men niet gering: Rome had de nominalistische leer der immanente waarheid bij één barer geestelijken, zij 't ook op realistische gronden, afgewezen, ruim anderhalve eeuw vóór DESCARTES z'n Cogitationes privitae schreef.

Overzien we wat de tijd na 1250 ten aanzien van de leer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen