De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 55

45 trekking tot de ideeënwereld. Wat het eerste aangaat: het algemeene en 't bijzondere is wel in de individueele substantie aanwezig, maar slechts als het potentieele — de term komt in dezen zin ook bij de Hippocratici voor «s) — want alleen het individueele, dat uitsluitend op den naam „vorm" aanspraak mag maken, is actueel: korter: de vorm is het principium individuationis se). En wat het „ideale" betreft, dit wordt, ontluisterd van z'n pseudo-genetischen schijn, eenvoudig het kenbare. Het verband tusschen het kenbare en de kennis blijft hier — realistisch — een direct: het kenbare zendt individueele „eidè" uit en de kennende heeft niet meer te doen dan, bij deze aan het object te danken „vormen" aanvangend, door abstractie te vinden wat het potentieele bijzondere en algemeene daarin is. Daarmede was ook de tweede Platonische grens opgeheven: de ideeënwereld was hier geworden tot het kenbare, dat derhalve slechts voor de kennis een prae behield. Het was deze constructie die ARISTOTELES kort na den dood van PLATO er toe bracht, in de oudste boeken der Metaphysical'^) z'n bezwaren tegen de ideaalgetallen systematisch te ontvouwen. Hier bleek wel heel duidelijk, hoever beide realisten reeds van elkander stonden: PLATO'S drie werelden van de ideeën, het mathematische en 't empirische waren hier tot één geworden. En wel onderscheidde de kentheorie nog het intelligibele object, de kennis en het kennend subject. Maar ten eerste was hier geen sprake meer van een subordinatie in Platonischen geest. En in de tweede plaats liepen de grenzen nu geheel anders: de wereld der ideeën was hier geworden tot het kenbare object, dat de kennis normeerde, en laatstgenoemde was het bezit van het empirische, dat thans als subject optreedt ss). Drieërlei was hier echter gebleven. Ten eerste het ken-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen