De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 61

51 De juistheid zoowel der voorgaande interpretatie als der daaruit getrokken conclusie blijkt wel uit het feit, dat kort na den dood van ARISTOTELES de strijd over de principia der logica zich vrijwel geheel concentreert op de quaestie der geldigheid van het principium exclusi tertii. Terwijl de Peripatos de leer van den meester ook in dit punt met vuur verdedigt, zijn de Epicureeërs en Stoïcijnen even hardnekkig in den aanval, zij het ook op verschillende fronten.

De volgelingen van EPICURUS en die van ZENO den Stoïcijn staan voor wie de geschiedenis der kentheorie bestudeert in zooverre dicht bij elkaar, dat beide groepen aanhangers zijn van het epiphaenomenalistisch nominalisme. Terecht, al leidt het obj ectivistisch materialisme der eerste groep ook hier tot een geheel andere conceptie dan de subjectivistische levensphilosophie der tweede ss). Ze stemmen echter ook in een ander opzicht overeen en wel in een, dat rechtstreeks voor m'n onderwerp van belang is. Beide zijn nl. monisten en verwerpen derhalve alle dualisme, ook het Aristotelische van noodlot en toeval. Hier aangekomen gaan ze echter uiteen. EPICURUS ziet in alles slechts toeval heerschen. Daarom verwerpt hij de Aristotelische leer omtrent de partieele noodwendigheid in de wereld. Daarmee vervalt echter tegelijk de ankergrond die het principium exclusi tertii in dat partieel noodwendige bezat: vandaar dat hij heel dit princiep verwerpt 99). Anders de oude Stoa, die achter al het wereldgebeuren juist de macht van het noodlot meende te bespeuren. ZENO leerde den eeuwigen wederkeer niet slechts van den sterrenhemel, maar ook van de aarde: in de toekomst, zoo bracht hij z'n leerlingen bij, zou hij weer precies zóó zitten als op

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen