Het positivisme van Ernst Mach en de ontwikkeling der moderne physica - pagina 33

31 nog lang zullen blijven voortbestaan. Toch gaat Jordan verder. Hij erkent ook de waarde van „auszerwissenschaftliche Ausdrucksformen", zelfs wil hij het religieuze denken het recht op een eigen wetenschap, een theologie, niet ontzeggen. Maar dan zal deze zich toch weer de censuur eener positivistische kennis-critiek moeten laten welgevallen, die aan theologische leerstellingen slechts dan een zin vollen inhoud zal toekennen, indien zij bij nadere analyse in uitspraken omtrent concrete ,,Erlebnistatsachen" blijken te bestaan '^'^). Wij willen volstaan met hiertegenover als onze overtuiging uit te spreken, dat Jordan het wezen der ware religie miskent, wanneer hij meent haar in het onbewuste psychische leven een plaats te moeten wijzen. Zoo min echte religie ooit bereid is gevonden zich terug te trekken in een der schuilhoeken van het denken, haar door het materialisme zelfs nog wel geboden, zoomin zal zij ooit de gunst aanvaarden om te mogen leven in het onbewuste bij de gratie van het positivisme. Tenslotte is het van belang op te merken wat bij Jordan de drijfveer tot het verwerven en de waarde van wetenschappelijke kennis wordt, nu er in onzen tijd van grimmige waakzaamheid voor den zoeten toekomstdroom van het ontwikkelings-optimisme geen plaats meer is. Het is niet anders dan de Wil tot Macht. W a t de onderzoekers zelf drijft is de meest sublieme, en toch van bijna brutale vitaliteit vervulde wil tot macht in het rijk des geestes. W a t de waarde der physische kennis bepaalt is, in dezen tijd, nu alle volkeren zich ten oorlog voorbereiden, niet anders dan de bruikbaarheid met betrekking tot de technische krijgstoerusting, dus de dienstbaarheid aan den wil der naties tot historische machtsvorming '''**). Het kan helaas niet worden ontkend, dat in de concrete situatie, waarin de wereld thans verkeert, zulk een opvatting voedsel vindt. En toch, wij willen óók in deze situatie, ja juist in deze situatie, vasthouden aan het Christelijk motief tot wetenschapsbeoefening, het motief dat ook Kuyper bewoog tot de stichting dezer Universiteit '•'•'). Dit motief stelt, onder erkenning der volstrekte souvereiniteit van den God der schepping, onder eerbiediging van Christus' recht en eisch ook op het erf van het wetenschappelijk leven, het einddoel daarvan in de verheerlijking des Naams van Hem, Wien gegeven is alle Macht, in hemel en op aarde.

Ik heb gezegd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen