De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 62

56 ondergaan in het burgerlijk privaatrecht en het publiekrecht en daardoor ontstaat de schijn, dat de staat de volstrekte souvereiniteit op het gebied der rechtsvorming bezit. Deze valse schijn wordt versterkt, wanneer men geen oog heeft voor de interne structuurprincipes der samenlevingskringen en van hun typische rechtssferen en wanneer men alleen let op de juridische ontstaansvormen van het positieve recht als wet, verordening, contract, statuut, rechtspraak enz. Want gelijk de sociale vormen de knooppunten bleken te zijn van de onderlinge vervlechting der sociale levenskringen, zo zijn in het juridisch aspect de juridische ontstaansvormen de knooppunten van de onderlinge vervlechting der oorspronkelijke competentiesferen. In het bedrijfsleven is de kartel-overeenkomst oorspronkelijke rechtsbron van economisch gequahficeerd maatschapsrecht. De overeenkomst is echter tegelijk door de staat ingeschakeld in het burgerlijk privaatrecht en eventueel in het publiekrecht, d.w.z. in de beide oorspronkelijke competentiesferen van de staat. Zij wordt daarmede aan de burgerrechtelijke en pubhekrechtelijke bindingen onderworpen^^). Maar daarmede wordt het intern maatschappelijk bedrijfsrecht niet getransformeerd in burgerUjk privaat of publiek recht. Het behoudt in alle statelijke binding zijn interne souvereiniteit in eigen kring. En hetzelfde geldt voor het interne gemeenschapsrecht van het bedrijfsleven. Zodra de staat in zijn burgerlijk contractenrecht de private overeenkomsten aan een sociaal-economische bestemming zou trachten te binden, zouden zijn rechtsregels op hetzelfde ogenblik de aard van burgerlijk privaatrecht als ius commune verliezen en zij kunnen dan ook niet meer met het overheidsgezag van de staat worden geldend gemaakt. De geschiedenis van het Wetboek van Koophandel spreekt in dezen een duidelijke taal. De burgerlijke wetgever meende aanvankelijk op dwingende wijze het interne bedrijfsrecht te kunnen reguleren. Hij trachtte dwingend voor te schrijven wat daden van koophandel zijn, hij trachtte de naamloze vennootschap als rechtsvorm te binden aan een economische handelsbestemming, de makelaardij te beperken tot transacties in roerend goed enz. enz. O p al deze punten werd zijn regeling een volslagen fiasco. Het bedrijfsleven ging rustig voort zijn eigen intern recht te vormen en de wetgever moest stap voor stap terugkeren van zijn ingreep in een oorspronkelijke competentiesfeer, die de zijne niet was. Wat echter tot de onvervreemdbare oorspronkelijke competentiesfeer van de staat blijft behoren is het waken tegen de competentie-over^3) Vgl. hierover nader mijn studie De sociologische verhouding tusschen recht en economie en het probleem van het zgn. „economisch recht". (Opstellen aangeboden aan de hoogleraren ANEMA en DIEPENHORST, 1949) blz. 221—266.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen