De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 42

36 Aan de positieve rechtsnorm zelve wordt door hem ieder imperatief karakter ontzegd. Onder „normlogisch" gezichtspunt wordt zij getransformeerd in een hypothetisch logisch oordeel van de vorm'. „Wenn A... soil B" (Wanneer een zeker rechtsfeit plaats vindt, behoort straf of schadevergoeding te worden opgelegd). Dit oordeel richt zich tot niemand. De rechtsnorm heeft geen „adres". Door deze logicistische conceptie scheen reeds ieder verband van de positieve rechtsregel met een imperatieve souvereine staatswil doorgesneden. Het positieve recht scheen van ieder subjectief element ontdaan. De gehele subjectieve zijde van het rechtsleven, het rechtssubject, het subjectieve recht, het rechtsfeit enz. wordt opgelost in de wetszijde, die dan op haar beurt wordt gelogificeerd tot een systeem van louter „objectieve" logische oordelen. Als een logische en onherleidbare eenheid kan een systeem van rechtsnormen wetenschappelijk slechts worden gevat vanuit een zgn. grond- of oorsprongsnorm, die zonder zelf een positiefrechtelijk karakter te dragen, als laatste geldingsgrond aan het gehele juridisch positiveringsproces moet worden ten grondslag gelegd om het als recht te kunnen vatten. In deze oorsprongsnorm moet dan een hoogste orgaan voor de rechtsvorming met absolute competentie worden ingezet, waarvan alle verdere competenties als logisch afgeleid moeten worden beschouwd. Van hieruit moet dan het rechtssysteem worden geschapen als een logische trappenbouw van hogere d.w.z. algemenere en lagere, d.w.z. nader geconcretiseerde normen, waarbij tellcens nieuwe rechtsorganen voor de nadere positivering worden ingesteld, die ten opzichte van de onmiddellijk hogere gedelegeerde, ten opzichte van de lagere delegerende competentie hebben. En op de laagste trap van het systeem komt dan de executie, die zelve niet meer als rechtsnorm, maar slechts als laatste daad van positivering der rechtsnormen te vatten is. Dit is de beroemde „Stufentheorie", die K E L S E N van zijn leerling ADOLPH MERKL overnam. ™). Zuiver rechtslogisch gezien, los van alle zgn. ethisch-politische postulaten, zijn er nu naar KELSEN'S aanvankelijke opvatting, twee mogelijkheden: óf men aanvaardt de souvereiniteit van de staat als normensysteem, óf wel men aanvaardt de souvereiniteit van de volkenrechtsorde. De ene hypothese sluit de andere uit. Met onverbiddelijke logica worden de absolutistische consequenties uit beide standpunten getrokken. Is de

'") AUgemeine Staatslehre (1925) S. 248—250. ADOLPH MERKL Die Lehre von der Rechtskraft entwickelt aus dem Rechtsbegriff (1923) S. 203 f. Vgl. hierover uitvoerig mijn De Beteekenis der Wetsidee voor Rechtswetenschap en Rechtsphüosophie (1926) blz. 27 vlg. en blz. 93.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen