KUYPER-BIBLIOGRAFIE.

door J. C. RULLMANN.

III.

3. Jioainnis a ILasoo opera tam' edita quam inedita duohus voluminibus com'p'nelhensa coUegit, ad fidem vetustissimarum editiomum, ut et ch'artaceoirum oodicum emendate edidit, oommentationem criticam praemisit A. Kuyper, theol. doet. Amstelodanui apud Frederic Muller. Hagae-oomitum!, apud Martin. Nijhoff. 1866. Vol. I—II.

De stude'ut A. Kuyper hield 11 Januari 1862 in de Dooipsgezinde kerk zijn eerste voorstel over Matth. 7:12; z'ijn tweede voorstel 21 Februari 1862 over Jacobus 1:27. Op 7 Mei 1862 legde hij' toet gunstig gevolg het proiponentsexamen af voor het Provinciaal Kerkbestuur, van Zuid-Holland. En nu ging de jonge candidaat „op zoek naar een pastorie".

Reeds toen hij nog praetor, was van het college in het Grieksch van Prof. Cobet, zei men, dat Kuyper „door de kerk' zou vliegen" (Gedenlkboieb 1897, blz. 266). Maar er was in die dagen een overvloed van proponenten, zoodat het toch nog een jaar duurde, voordat Kuyper een plaats had. In zijn luchtigen causeurtrant vertelde hij later aan een journalist, die hem interviewde: „De mensehen vonden het blijkbaar niks mooi als ik' preekte. En ten slotte kwam ik in Beesd terecht." (Gedenkboek, 1907, 'blz. 407).

Na des voormiddags door zij'U vader^ J. F. Kuypiqf, predikant te Leiden, bevestigd te zijn, verbond Dr. Kuyper zich in den avond van 9 Augustus 1863 aan de gemeente met een leerrede oiver 1 Joh. 1:7.

In de pastorie zette Dr Kuyper zijn studie ever a LasGO' voort. En December 1865 legde hij de lapi, t^te hand aan z'ijn voorrede van 121 bladzijden voor een werk, waarvan de oorspronkelijke titel luidde: Joan nis a Lasooi Opera tam edita quam inledita reoensuit, vitaüi' auotpiris e n a r r a V i t A. Kuyper, In de voorrede ziet hij echter breedvoerig uitee'n, waarom hij oo'k nu van ee'n levensbeschrijving van a Lascoi moest afzien.

Onder degenen, wier hulp hij-bij het verzamelen vaix a Lasoo's wierken dankbaar erkent, yinden we oO'k den 'naam van Groen van Prinsterer, jbij wiein hij door Bodel Nijehhuis was aanbevolen. Het werk 'zielf bestaat uit drie afdeelingen:

I. OpusGula doigmatica iet polemica.

II. Opuscula liturgica iet symbolica.

III. Epistolae.

Hier liggen dan a Lasco''s geschriften, waarvan tot voor kort op heiel de-wereld 'uiet-meer dan één enkel exemplaar was te vinden, in twee kloeke deelen gebundeld voor ons: een onschatbare verzameling voO'r allen, die a L'asco's beteekenis op dogtoatisch terrein en zijn 'invloed op de o^rganisatie van de Gerefoimeeirde kerken, O'Ofc bier 'te lande, uit de bro'Unen willen bestudeferen.

4. Wat moeteln wij 'doen, het stemïecht a, an O'Uszelven houden of den k'erkeraad machtigen? Vraag bij de uitvoering van Art. 23, tO'egelicht door Dr A. Kuyper. Culemborg. A. J. Blom. 1867.

Dit is het eerste vlugschrift, waarmee Dr K. in dc'n üoerkelijken strij'd 'O'ptrad.

Bescheide'nlij'k vangt de jeugdige auteur aan m'et een verontschuldiging, dat hij het woord opnam rn deize zaaJj. Hij had gewensoht, dat een man van gezag en rijper ervaring een afdoend antwoord mocht 'hebben gegeven op de do'Or hem gestelde vraag. Doch die wensch was tot dusver niet vervuld gC'Worden.

De vraag: W a t m o e t e n w ij doen? was overigens niet nieuw. In De Heraut en in De Ver-'oeniging, Christelijke Stemmen was ze herhaaldelijk gedaain. Zie mijn: D'e Strijd voor Kerfcherstel, blz. 117. Nu echter deed DT, K. die vT.aag bij de uitvoering van Art. 23 van het Algemeen Reglement van 1852, waardoor de kerkelijke strijd een geheel nieuwe p'hase intrad. jNu toch werd het algemeen stemrecht der gemeente ingevoerd. En ofschoon Dr K. meende dit te mo'etc'n afwij'zlen, waar het zich als n O' r m a 1 e k e r k r e g e-ling voordeed, oordeelde hij toch, dat het aanvaard moest worden „als een bedekte erkenning va'n den onwettigen t-oestand, waarin we sinds '16 hebben verkeerd, en als toiekenning vam het recht 'Om eindelijk met het constitueeren der Kerk een aanvang te maken." Spoedig 'Zöu Zi.i. nu kunnen blij'ken, of ler nog' geestelijke bouwstof en geeistelijke bouwku'nde genoeg in onze kerk was, om' een eigen huis te stichten op het vrij' geworden erf.

Maar als het eens op' scheuring uitliep! zoO'' zou mea kunneir tegenwerpen. „Welnu, ' dam zal het openbaar. wO'rden, dat de eeriheid slechts kunstmatig was en m'et door een band des geestes, maar slechts door het rafelend koord van reglementen werd saamgebonden."

Maar als de kerkelijke goederen bij bordelscheiding ons eens niet als erfdeel worden toegewezen! Op deze tegenwerping antwoiordt Dr K: „Wie weet of b'et 'geen zegen was; want niet aan de doode. hand, maar aan den geest die leven schept hangt 't heil der kerk."

Dr K. bespreekt in deze brochure de beginselen van k'erkregeling, waarvan O'Uze Hervormers zijn uitgegaan. Hij onderzoekt of de idee der kerk democratie gedoo'gt, & a. hij beantwoordt die viaag bevestigend, maar vO'Cgt er de clausule bij, dat die democratie no'Oit in volkssouvereiniteit ontaarden toag. Souverein in de kferk is alleen de Christus.

De schrijver komt er 'Ook tegen op', dat het Reglement de gemeente ' vo'etstooits halveert door alle zusters uit te sluitem van het stemrecht, en. hij vraagt: „zijn in doorslag de vrouwen niet juist het puik, de kern, de aristai der gemeente? " Ook later, in Be Heraut, no. 1048, 23 Januari 1898, verdedigde hij het 'kerkelijk vrO'Uwenste'mrecht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen