GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

BRIEF UIT AMERIKA

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

BRIEF UIT AMERIKA

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Een Methodist wordt Barthiaansch.

Dr Edwin Lewis was methodist, is methodis, ] en blijft methodist. Dr Lewis was Arminiaan, Arminiaan, en blijft Arminiaan. Dr Lewis w«| vrijzinnig, is rechtzinnig, en bUjft vrijzinnig. I dat? In Nederland misschien niet, maar Nederlandl is ook ©en heel klein land. In Amerika kan zulks I heel goed. Amerika is ja het land der wonderen| of der wonderlijke dingen.

Welnu, in 1934 verscheen een boek dat hierl een Römerbriefi) in het klein is geweest. Eeiil door en «door modern Professor verhaalt zijn overf gang tot de orthodoxe leer. Hij critiseert Schleier-| macher en Ritschl, en hun Amerikaansche achl terneven. Hij spreekt van Openbaring. Hij spreekt I van Gods vrijmachtig welbehagen. Hij spreekt vani een God die hoog boven het tijdelijke is verheven, f Hij spreekt, in kort, in Barthiaansche termen.

Ieder greep dus naar „A Christian Manifesto", het boek van Dr Lewis. De modernen hadden hem | al verdacht. Hij had al eerder een artikel schreven dat niet zuiver was naar de overlevering 1 van Ritschl. Men had hem gezegd, dat hij zich aanl de „Fundamentalists" had verkocht. In zijn boek| geeft Dr Lewis nu rekenschap van zijn geloof.

Het gevolg was, dat de orthodoxen, althans som-1 mige orthodoxen, hem met open armen hebben 1 ontvangen. In September van 1935 was hij 'de | hoofdspreker op een reeks vergaderingen te Princeton-Seminary. Dr Stevenson, de president vaij Princeton, heeft ja zijn plannen voor vereenigin van vele kerkengroepen. Hier was een kolf je naat 1 zijn hand. 'Een methodist, een Arminiaan, voormaals modern, nu als hoofdspreker in een „Gere-j formeerde" inrichting. Daartoe heeft Barth mee-| geholpen.

Al te nauw moet men het natumiijk niet nemen 1 met de orthodoxie van Dr Lewis. Een lettei-knecht wil hij niet wezen. TJe eerste drie hoofdstukken I van Genesis zijn wel waar, maar alleen figuurlijk I waar. Lewis is evolutionist. Van de schepping I weet hij niet. Van den val des menschen weet hij [ niet. Van „Assen" heeft hij dan ook niet gehoord. En wat heeft de schepping ook met het Christen- j dom te maken? Trouwens het gebeele Oude Testament wordt door Lewis bijna niet in aanmerking genomen. Met de geschiedenis des heils wordl | niet gerekend.

Doch dit alles maar terloops. Wat schrijft Lewis van het Nieuwe Testament? 1 Ook dat moet men met oordeel des onderscheids lezen. 'Daartoe heeft ons de hoogere critiek der Schrift veelszins geholpen. Het wereldbeeld van Paulus moet niet letterlijk opgevat. Als Paulus | spreekt van engelen en duivelen, weten we natuurlijk wel, dat dit voor ons slechts beeldspraak 1 wezen kan. Het was Paulus er alleen om te doen, de verhevenheid van Christus ons voor te schilderen. Daartoe gebruikte hij het wereldbeeld van zijn tijd. Als gij Paulus' brief aan de Colossensen | leest, moogt gij dat wereldbeeld gerust vergeten. Niemand vraagt van u, dat ge dat zult aannemen, zooals het u daar wordt voorgeschilderd. Als gij er dan op wijst, dat in Colossensen 1:16 en '17 de schepping en de voorzienigheid worden geleerd, moogt gij u verzekerd houden, dat dat alles met de groote verhevenheid van Christus niets heeft te j maken. Ik geef zijn woorden hier letterlijk weer: „Y'OU say you cannot believe all this fantastic | speculation about intermediate beings. You say you cannot visualize such a universe as Paul here assumes. Nobody is asking you to do so-. That is not the point of the Epistle at all. The message is what counts, not its wrapping. If you wish you may criticize, and even, I suppose, reject the cosmology of Colossians as you may criticize and reject the philosophy of the law in Romans • Het wereldbeeld van Paulus alsook zijn „Wijsbegeerte der Wetsidee" moogt ge vrijelijk latfi" varen; dat alles heeft met uw orthodoxie niets van 'doen.

U begi'ijpt zoo langzamerhand wel, dat JUr Lewis I - et veel houdt van een systeem van waarheid. ne waarheid is anti-confessioneel. De waarheid . .eiffenlijk relatief. De kerkvader Augustimis had gtliik; Pelagius had ook gelijk. Of liever, ze haddën elk een deel van de waarheid'. Ik zal zijn woorden hier maar weer letterlijk afschrijven; raen mocht in bet kleine Nederland zulke wonderen eens niet gelooven. Lewis zegt dan: „Augustine affirming man's moral incompetency and Peinflius affirming man's moral competency may Uh be right" (p. 107). 2)

I Als men nu gebonden was aan de ouderwetsche [wetten der logica zou men zeggen, dat Christus Idan beide sterven moest en toch ook niet sterven nioest voor onze zanden. Maar ziet u, het zit hem Ieigenlijk maar in 'die nieuwe logica. Of liever^ Ihct zit hem maar in de afwezigheid van alle (logica.

Maar misschien zou men denken, dat het alleen aan onze menschelijke beperktheid ligt, dat wij ciit alles niet kunnen verstaan. God heeft toch zeker wel een alomvattend plan? Voor Hem is de waarheid toch niet relatief? Och neen, gij [hebt bet al weer mis. Gij zit nog te veel gevangen tin't wargaren van de dogmatiek. Toen de mensch Izondigde, is er wat met Gods plan geschied. Door IGods genade is er met God zelf iets geschied. In- Idien men het in zulke woorden durft uitdrukken: [God heeft in zijn wezen een vreemd element toe- [gelaten, met het onvermijdelijk gevolg, dat Hij in Zijn wezen verandering moest ondergaan. Hier zijn zijn woorden: „Because of man's sin something [happened to God's plan. Because of God's grace I something happened to God Himself. If one dare [write such words, God admitted into his being an alien element, with the ensuing necessity of [undergoing structural reorganization" (p. 170). Als dus God Zelf geen systeem van waarheid llieeft, daar Hij afhankelijk is van wat ^geschiedt in den tijd, zal het van ons zeker niet worden I verwacht, dat wij een systeem van waarheid zouden hebben. Het is voor ons niets dan hoogmoed, als wij een systeem, een belijdenis, willen hebben I en houden.

Mien zal nu ook het raadsel boven wel verstaan. [Lewis was vi-ijzinnig. Dat is wel duidelijk. Lewis is nu orthodox. Dat is nu ook wel duidelijk. Hij is niet al te orthodox. Hij is figuurlijk gesproken orthodox. Hij is Barthiaansch orthodox. "Dus blijft 'hij nog vrijzinnig. Dat is wel [overduidelijk. En toch wordt hij met open armen verwelkomd in een „Gereformeerde" School, te Princeton. Dat is omdat men daar ook steeds [meer naar het figuurlijke overgaat.

De Holland—Amerikalijn te Rotterdam krijgt Ihet nu wel druk; wie komt er naar de „Betooverde Wereld"? Ik houd mij voor de procenten [ aanbevolen!


1) Zoo heette de bekende publicatie, waarmee Karl Baf'" aanvankelijk geweldigen indruk heeft gemaakt. (Noot val de Redactie.)

2) Augustinus met zijn leer van 's menschen zedelijk onvermogen en Pelagius met zijn leer van 's menschen zedelijk kun.ien, kan men eigenlijk wel allebei aanvaarden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 10 januari 1936

De Reformatie | 8 Pagina's

BRIEF UIT AMERIKA

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 10 januari 1936

De Reformatie | 8 Pagina's