Dat was één geval.

Later kwam er nog een, dat van een heel ander karakter was.

DE OUDE WAARHEID was streng Calvinist. Gedurende zijn verblijf te Dachau, dat ongeveer een half jaar duurde (toen werd hij ontslagen), heeft hij ook eenmaal een „Dienst" gehouden met een „Avondmaalsviering".

Dat was MAX niet naar den zin.

MAX was streng Lutheraan, al heb ik den indruk, dat dit bij hem niet zoo'n geweldige principieele kwestie was, doch meer het gevolg van een geprononceerde persoonlijkheid, die graag een tikje extravagant wou zijn. Ik herhaal: Dat is mijn indruk.

Maar goed: MAX nam het sterk op voor het Lutheranisme, al stond hij vroeger aan de zijde van Karl Earth en schreef toen reeds als student een brochure in de serie der Theologische Existenz Heute! Tijdens zyn verblijf te Dachau schreef h\j een verklaring van de Augsburgsche Confessie.

Maar DE OUDE WAARHEID, de Calvinist in merg en been, leidde den „Dienst", en gebruikte voor de , , Avondmaalsviering" ook niet het Luthersche formulier van de Saksische landskerk, doch een der oude Gereformeerde formulieren.

Dat was MAX een doorn in het oog.

Hij was er blijkbaar van den beginne af al niet over gesticht, dat een niet-Luthersche in den , , Dienst" de leiding had; want wat moest er straks van de Consubstantiatie terecht komen ? Daarom bleef hij tegen zijn gewoonte in achter in de kerk zitten; en bij dte uitreiking van het „Avondmaal" bleef hij op z\jn'plaats: hij kon geen deel nemen aan een Avondmaal, dat naar Gereformeerden ritus werd bediend! •

Daarbij bleef het niet.

Hoe het zoover is gekomen, is me niet bekend, maar het kwam tengevolge v^ die houding van MAX tot een gedachtenwisseling tusschen hem en DE OUDE WAARHEID. De laatste stelde voor, dat ze wederzijds hun meening op schrift moesten brengen. '

Dat gebeurde.

Daarbij ging MAX zoover, dat hij dadelijk als eerste stelling poneerde, dat er tusschen hem als Lutheraan en DE OUDE WAARHEID als Calvinist geen geloofsgemeenschap bestond.

Herinner ik me goed, dan schreef hij: „Tusschen U en mij bestaat geen enkele gemeenschap", maar dat komt op hetzelfde neer.

Dit heeft tot gevolg gehad, dat heel de Calvinistische gemeenschap (in hoofdzaak de Czechen en de Nederlanders) MAX, als hij preekte, heeft geboycot.

Aan de 'COALITIE heeft dit gebeuren geen afbreuk gedaan: dé houding van MAX werd door al de andere Lutheranen scherp afgekeurd.

't Was ook een heel vreemde houding van MAX. By had geen gemeenschap met Calvinisten; maar toen hij zich eigenlijk door iedereen in het ongelijk gesteld zag, kw; am het voor, dat men hem somwijlen in gezelschap van een aantal Roomschen heel devoot in de kapel geknield kon vinden. Ik zeg niet, dat .hij daarmee heeft laten zien, dat hij wel gemeenschap met Roomschen kon hebben of had, maar het was vreemd.

Doch de COALITIE bleef bestaan.

Er was, ondanks verschil, toch saamhorigheid.

1) 'Ik duid hier de dominees aan met namen, die onder ons in het kamp gangbaar waren; sommigen heetten in werkelijkheid heel anders, maar wij noemden ze zoo.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen