Polman's „ Geloofsbelijdenisnis”

Elen advertentie kondigde ook voor onze lezers het werk van dr Polman aan, dat een „verklaring" van de Geloofsbelijdenis en een „confrontatie" ervan met het heden zegt te zijn. Dat raakt dus ook ons, als 'tmeenens ' is. —

Voordat onze mensehen zich, hierop vertrouwende, dit werk zouden aanschaffen, wil ik hen waarschuwen. De schrijver behoort nog steeds tot de ergste synodocraten. Hij is met dr J. Rldderbos de auteur van het beruchte praeadvies, dat in de naieve overhaasting van zich geholpen vindende partijdigheid destijds bij monde van ds Meynen geprezen is als „menschelijk volmaakt", of eoo iets, maar dat intusschen krioelde van de consequenties van een onvervalscht zelfvertrouwen in de blndlngs-oratorie ten gunste van Kuyper's improvisaties inzake het verband van doop en wedergeboorte; dat laboreerde aan een permanent misverstand ten aanzien , van de interpretatie der desbetreffende kerkelijke formulieren; en dat, met name tn het door dr Polman bewerkte gedeelte, de duidelijkste blunders bevatte in het lezen van de auteurs „uit den bloeitijd", de theologen, die over deze kwesties zich uitlieten in hun tijd. Dr Polman — van wlen wij openlijk verklaren dat de onwaarheden, die hij debiteerde in den kerkstrijd, de Kerkelijke sfeer hebben vertroebeld op de ergste manier — heeft met niets ontzienden ijver de Theologische Hoogeschool uit elkaar helpen slaan, de kerken uiteengedreven, zijn door ons nog maar voor een gedeelte gesignaleerde hopelooze blunders nooit erkend, de resultaten ervan intusschen kalm laten doorwerken, en heeft tn oorlogstijd, toen vrijwel iedereen „De Heraut" niet meer zien wou, dit blad gebruikt voor artikeltjes van zelfverdediging, die meer dan hèm te helpen dienen moesten, ' om den redacteur van dit blad nog vóór zijn dood zijn Pyrrhus-„victorie" te gunnen in het „vernietigen" van wie zijn tegenstanders waren. Zoo iemand, dan moet déze man gewantrouwd worden door wie de eenheid liefheeft, maar dan niet de roomsche, doch de gereformeerde.

Ook dit boek bewijst het; het behoort in onze kringen niet thuis, wijl het nergens thuis hoort.

Dat deze typische partij-man in het gewaad der rustige bezinning nog geen haar verbeterd is sedert 1944, blijkt b.v. uit bl. 81. Met de gewone nonchalance, die de synodocratische propaganda-lectuur kenmerkt, spreekt hij over een „geval Geelkerken" en een „geval Schilder". „Broeders, ons hart gaat nog steeds naar u uit", hoor Uc dan elders verzuchten. Reeds de nevens-stellmg van belde „gevallen" doet haar funest-suggestieve werk. Maar dan voor den prijs van oneerlijkheid en lafheid. Oneerlijkheid, want als heel de zaak tot de rubriek van „gevéllen" wordt herleid, waarom dan verzwegen dat er honderden , , gevallen" zijn? Geval-Greijdanus? Geval-D. v. Dijk? Geval-Holwerda? Geval-B. A. Bos? Geval-dlaken Den Haag-West? Al die „gevallen" vertoonen weer een ander aspect, wat de Individuen betreft, die erbij betrokken zijn; maar in alle komt naar boven de monstrueuse zelfhandhavlng eener synode, die op den Ingeslagen weg voortholde, de zweep in de hand. Die zeUverberging van den drijver Polman is het dan ook, die ons van „lafheid" doet spreken. Waarom niet 'de Heere gedankt voor de trouw, betoond tegenover ketters en scheurmakers, daarm, dat de vyf vragen, en de zes scliorsingsgronden en zoo voorti werden gesteld ? En waarom deze niet aangehaald ? Waarom niet? Omdat de heeren de kerk opofferen aan hun onbewusten groeps-hoogmoed; ze zijn van den - aanvang af hun eigen PAPIEREN aan 't vergeten. Als ze kerkelijk nederig waren, dan zouden ze zeggen: dit en dat hebben wij geëischt, want de Heere God eischte het; wij zeiden het toen zóó, we zeggen het nóg zoo. Inplaats daarvan komt wat gezucht over gebrek aan liefde, of zoo iets. Dat moet dan bij dr Polman dienen tot bewijs, dat de z.g. tucht van deze menschen niet de „oergereformeerae leertucht" In het slop brengt. Wel, wel. Een leertucht, die haar zelfgeformuleerde punten-m-kwestie niet letterlijk durft aanhalen, die haar „vijf vragen" b.v. stelselmatig verzwijgt, bewijst zelf, dat ze m het slop geboren is. Hebben de Contra Remonstranten soms een geval-Episcopius, een geval-Armlnius, gezegd te hebben? Weineen, zij waren voor zoo'n degradatie van wat In Gods Naam was opgezet te geloovig en te fatsoenlijk. De namen deden later niet meer ter zake; 'ze hebben hun vijf ARTIKELEN achtergelaten aan Gods volk. Maar de Polmannen doen telkens Jumbo-achtlg; ze zitten mekaar op te kammen met een dédainvol spreken over „geval"-zoo of - zus, en verzwijgen hun vijf VRAGEN. En dat insinueert dan nog eens, dat de heeren die In oorlogstijd bij den Herautredacteur te gast gingen, niet kregen wat de Contra Remonstranten van de Remonstranten eischten. Dr Polman zal wel bedoeld hebben een weerlegglng.Och, hoe vaak moeten we nog zeggen dat u krijgen kon wat U wildet, maar dan PUBLIEK, en ALS ER BEN SCHRIJFBUREAU was, niet alleen voor Heraut-redacteuren, maar ook. voor anderen, wier kamer leeg stond, en wier huis bezet was, en wier pen niet in de Inkt gedoopt kon worden?

Zulke zinnetjes zijn een uitgave van de firma Wever onwaardig. Ze maken dat we ons weer scherp herinneren wat er ih werkelijkheid wroet en gist achter de mooie zmnetjes over eenlieid en Oosterbeek en zoo. De eigenlijke drijvers zijn nog geen gekloofde haar veranderd.

Dr Polman wordt door ons afgewezen, maar heüsch niet alleen om dat ééne pedante zinnetje. Heel zijn boek bewijst dat hij behoorlijk nota neemt van wat onzerzijds (d.w.z. uit den kring der mede door hem mishandelde groep) geschreven wordt, er ook gebruik van weet te maken, maar er wel voor oppast een naam te noemen van wie aan het groepje, waaraan hij zich dienstbaar stelde, onwelgevallig is. Haar leden zijn nóg niet af van hun X-, Y-, Z-phobie, Polman's poging, om, als krasse en duizendmaal herhaalde verkeerde theorieën b.v. van Abraham Kuyper, dank zij kritiek van anderen, niet meer te houden zijn, dit feit toch maar te maskeereu, door de kritiek, al werd haar resultaat gebruikt, dood te zwijgen, en uit Kuyper's oeuvre een of ander zinnetje aan te halen dat schijnbaar bewijst, dat hijzelf 't ook al goed be-' grepen had, lijkt ons te veel op den betoogtrant van Hepp's bekende deformatiebrochures, dan dat we er nog verder over hoeven te praten.

Een waarschuwing lijkt ons dus niet overbodig; de menschen zouden soms • gaan denken, dat er iets veranderd was. Wat we kunnen doen om him te verduidelijken, dat de eigenlijke drijvers geen haar veranderd zijn, juist in die dingen waar het op aankomt, dat móeten we doen: totdat de sfeer 'weer gezuiverd is van de onwezenlijkheid, en het symposion der schijngestalten afgeloopen is, als de armen-van-geest den rommel kunnen opruimen, die de gasten, de ongebonden „binders" hebben achtergelaten.

P.S. Intusschen blijkt uit Polman's uitspraak de onzedelijldieid van de synodale daden van 1944. Wanneer vóór de uitwerping ondergeteekende de synode In haar dwaasheid wil remmen, dan schrijft ze officieel: wij weten genoeg van Uw standpunt. Als men dan later, achter de feiten staande, zich schoonwasschen moet, dan heet het: wij wisten niet genoeg van zijn standpunt.

En wanneer iemand vraagt: geef dan toe, dat alles een monstrueuse misdaad was, dan is men oostindisch doof. Geen wonder: eerste en "laatste drijfkracht was: de wil.

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen