Bifariam".,,Maar geen valof niet volschema.

Eerst dan 50, 222. Toen ik de plaats opsloeg, om dr de Bondt tot het einde toe te volgen, en ze even doornam, was de eerste opwelling: 't Is, alsof je Greijdanus weer hoort, zooals hij — waar ik niet bij was — tn de synodale commissie aan de adviseurs der uitwerpende synode vertelde, dat ze de gereformeerde sacramentsbeschouwing eenvoudig niet kenden (wat later Groshelde's brief aan ds Waagmeester prompt kwam bewijzen), of, zooals hij — waar ik wel weer bij was — in de Nieuwe Kerk te Kampen na de vrijmaMng de menschen toesprak over doop en verbond.

We zullen CalvQu zelf maar laten spreken.

Hij heeft het, 50, 222, over Gal. 3 : 27: oovelen als gij in Christus gedoopt werdt, deedt gij Christus aan. Calvijn hoort de menschen vragen: aar is dat niet te kras gezegd? De doop heeft toch niet altijd de gewenschte uitwerking? Men mag toch niet mir nichts dlr nlchts de genade des Geestes vastkoppelen aan het uiterlijke teeken? Stil maar, zegt Calvijn tot die vragers, luister maar eens goed. „Bitariam", op twee manieren, pleegt Paulus te spreken over de sacramenten.

[Nu hooren we de preekstoelbeschermers van 1Ö44 In de Classis Den Haag mompelen: geef acht, dat zegt onze synode ook: volle doop, en niet volle doop. Antwoord: Kalmpjes aan, even wachten nog.] Calvijn gaat verder: Als Paulus te maken heeft met hypocrieten, die prat gaan op de bloote teekenen, dén legt Paulus het volle accent erop, dat zoo'n uiterlijk teeken toch maar in zichzelf ledig en geen knip voor den neus waard is [éeu teeken is immers niets zonder Woord, en 't Woord moet geloofd worden, wil Calvijn zeggen]. En dan gaat Paulus storm loopen tegen zoo'n averechtsch vertrouwen van de hypocrieten. Maar — zoo vervolgt Calvijn — als Paulus spreekt tot geloovigen, die naar Gods bevel de teekenen gebruiken [dat zijn dus geen klei-" ne kinderen meer!], dan legt hij een verbinding tusschen teeken en beteeken de zaak [hij noemt die laatste weer: de „waarheid" van het teeken, art. 25 en 35 der Confessie, het woord, dat de synodale adviseurs plus de synode zelf zoo allerongelukkigst hebben verknoeid in hun strijd tegen dien candidaat-van-toen]. Want dan [bij die geloovige gebruikers] is het hem er om te doen, dat er in die sacramenten geen bedriegelijke mooidoenerij is, doch dat de uiterlijke ceremonie niet slechts 'afbeeldt, doch ook schenkt, wat ze afbeeldt. Vandaar dan ook, dat God zelf in de Instellingswoorden de „waarheid" (de beteekende zaak) verbindt aan de teekenen [zie maar Catechismus antwoord 73, 79].

Calvijn kent zijn menschen, en vervolgt daarom: als nu iemand ons hier aan boord komt met' de vraag, of dan niet door de zonde der menschen de ongelukkige toestand ontstaat, dat het sacrament niet is wat het afbeeldt, dan zullen we hem gemakkelijk van antwoord kunnen dienen [ja, hooren we een apologeet der synode van '44 vragen: zal het nu komen: een volle doop als er geloof is, en anders een niet-volle doop? zal het Praeadvies nu gelijk krijgen? Even geduld hebben, 't pakt heel anders uit!] Mis, zegt Calvijn, heelemaal mis, wat die man daar net wpu zeggen. Ongeloovigen kunnen het nooit zóó scheef en schots aanleggen, of de sacramenten behouden hun natuur en kracht, al voelen zij — die ongeloovigen —

dan ook geen enkel effect. Want de sacramenten-bieden (!) aan goeden' evenals aan boozen Gods genade aan (offerunt!), en niet bedriegelijk beloven (!) zij de genade van den H. Geest: e geloovigen zijn het, die hetgeen aangeboden (!) is, ook metterdaad ontvangen. De ongeloovigen zijn, doordat ze het verachten, zelf de oorzaak ervan, dat hetgeen hun toch aangeboden (!) was, hun in geenen deele ten voordeel Is. Zoo kan-Paulus tot de geloovigen zeggen, dat zij in den doop Christus hebben aangedaan (vgl. Rom. 5:6). Eenerzijds wordt zoo gewaakt tegen de dwaasheid, dat men op het teeken zou overdragen wat alleen in Gods handen ligt; en anderzijds behouden de sacramenten toch hun kracht; leege en koude pronkstukken zijn het niet.

Me dunkt, deze plaats uit Calvijn's werken heeft vrijwel niets te maken met wat dr de Bondt uit v. d. Linde wil aanvoeren. Er staat NIET, dat de H. Geest en het geloof als den Individu geschonken worden , , verzegeld". Niets ervan. Alleen maar, dat bij den geloovige de beloofde goederen ook worden aangenomen en dan metterdaad komen. En dan staan er bovendien nog heel wat , , anti-synodale" uitspraken in dit gedeelte.

Hoe weinig ook dr v. d. Linde zelf dr de Bondt aanleiding gaf omi hier (!) zich bemoedigd (!) te voelen in qualiteit van apologeet der candldatenwering, zóó als ze geschied is met al die theologische blunders, kan nog blijken uit wat dr v. d. Linde schrijft op dezelfde bladzij als welke dr de Bondt blijkt gelezen te hebben: „Wanneer Biesterveld bij Calvijn toch de veronderstelde wedergeboorte wil vinden en Honig dat zelfs een diepere gedachte van het x!alvinisme noemt, moet een verwarring van volwassenen-en kinderdoop worden vastgesteld. Verondersteld wordt de wedergeboorte bij de volwassenendoop niet, daar ze gebleken is en moet zijn". Aldus dr v. d. Linde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen