VU Magazine 1974 - pagina 75

Met name de organisaties die zeggen de belangen van de boeren te verdedigen hebben er nogal bezwaar tegen. Dat laatste heeft ongetwijfeld daarmee te maken dat op nationaal niveau veel meer invloed uitgeoefend kan worden dan wanneer beleidslijnen op internationaal niveau getrokken worden. De Europese Economische Gemeenschap heeft meer dan eens verklaard dat de beleidslijnen van de Gemeenschappelijke landbouwpolitiek niet ter discussie zullen staan, daarmede een zinvol gesprek over internationale samenwerking op dit gebied bij voorbaat reeds goeddeels blokkerend. Zo'n gesprek zóü kunnen plaatsvinden in het kader van de komende GATT-besprekingen in Geneve (GATT = Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel). In de tot dusverre gehouden GATT-rondes (zoals de Dillon-ronde en de Kennedy-ronde) heeft een werkelijke discussie over de landbouw in de 25 jaar van het GATT-bestaan echter nooit wortelgeschoten. Waarom wordt de EEG-landbouwpolitiek door de Gemeenschap - en de verzamelde

profiteert van dit beleid: als de beloning alleen via de produkten de boeren kan bereiken zijn de laatsten gedwongen de produktie zoveel mogelijk te intensiveren. Daarvoor is niet alleen nodig dat ze zelf meer arbeid en energie in hun bedrijf steken, maar vooral grote hoeveelheden aangekochte produktiemiddelen gaan inzetten. De factor 'aangekochte produktiemiddelen' heeft dan ook een fantastische toename vertoond de laatste jaren. Ten dele is dat ook te verklaren uit het proces van vervanging van arbeid door andere produktiemiddelen, maar in belangrijke mate weerspiegelt deze ontwikkeling de stimulans tot produktie-intensivering die van het gevoerde beleid uitgaat.

Inkomensverschillen Tegelijkertijd zijn de inkomensverschillen binnen de landbouw groter geworden, hetgeen een vanzelfsprekend gevolg is van een landbouwbeleid dat alleen uit een politiek van garantieprijzen bestaat. Al met al is er sprake van een beleid waarop men naar socia-

agrarische belangengroepen - zo als onaantastbaar beschouwd? Zijn de heilzame effecten ervan wel zo overtuigend? Betoogd wordt dikwijls dat een politiek van (over het algemeen relatief hoge) garantieprijzen van belang is op sociale overwegingen omdat anders 'de' boeren het bestaan onmogelijk gemaakt zou worden. Wie 'de' boeren zijn wordt daarbij dikwijls onvoldoende aangeduid, maar het is intussen wel duidelijk dat een politiek bestaande uit alleen maar hoge prijzen met name een betrekkelijk geringe groep boeren in de EEG onevenredig veel profijt oplevert terwijl de overgrote meerderheid van de boeren in de Gemeenschap er onvoldoende baat bij vindt. Niettemin wordt alle druk van juist deze grote aantallen kleine boeren door de landbouworganisaties gemobiliseerd voor een voortzetting van dit beleid waarvan met name de grotere ondernemers de vruchten plukken. Niet alleen de grotere bedrijven, maar vooral het industriële netwerk rondom de boeren Mansholt: Streefde ten onrechte verdwijnen van kleine bedrijven na

Ie maatstaven gemeten niet erg trots hoeft te zijn. Het plan-Mansholt - voorzover het de jaren van Brussels overleg is doorgekomen - mikt nu op een 'rationalisering' van de landbouw. Het memorandum van EEG-landbouwcommissaris Lardinois stelt het ongeveer zo: het prijsbeleid moet zich richten op de efficiënte bedrijven (in het midden latend wat 'efficiënte bedrijven' zijn) en het structuurbeleid zal erop gericht worden in de EEG een bedrijfsgroottestructuur van louter efficiënte bedrijven te kweken. Het is de vraag of we daarmee zo gelukkig moeten zijn. In elk geval zal door een dergelijk beleid de mate van zelfvoorziening in de EEG alleen maar hoger worden en de exportmogelijkheden van derde-wereldlanden naar de Gemeenschap verminderen. (Het is dan ook nogal schaamteloos van de Europese Commissie om in Santiago op UNCTAD III te verklaren dat het nieuwe structuurbeleid mede bedoeld is om de exportmogelijkheden van de derde wereld te verbeteren. Hoezeer het om intern politieke redenen ook nodig mocht lijken om op de EEG-lidstaten druk uit te oefenen teneinde de landbouwstructuurplannen van de Europese Commissie aanvaard te krijgen, daarvoor is de UNCTAD niet bedoeld!) Gezien tegen de achtergrond van milieuoverwegingen is een vergaande 'rationalisatie' van de landbouw ook niet altijd hoopgevend; aan de modernisering moet nogal het een en ander worden opgeofferd. Tenslotte is het beleid voor de boeren zelf niet steeds even aantrekkelijk. Het zal immers voor velen van hen - of hun kinderen inhouden dat ze moeten vertrekken van hun bedrijf, hun grond en huis, teneinde elders aan het werk te gaan buiten de landbouw. Het kweken van grotere {^efficiënte'') bedrijven betekent immers het samenvoegen van kleinere. De vraag waarom geen voorbeeld genomen wordt aan de situatie in Duitsland verdient overweging. Ook daar speelt het probleem dat veel boeren op kleine bedrijven daarin niet meer voldoende werk vinden. Velen van hen hebben echter bedrijf en bouwplan zodanig geherstructureerd dat ze een gedeeltelijke dagtaak buiten de landbouw kunnen vervullen. Daarmee komt hun inkomen op een aanvaardbaar niveau en ze kunnen op de boerderij blijven wonen en werken. Volkomen ten onrechte heeft de heer Mansholt aan deze groep van boeren en met name aan hun koeien {'postbodekoeieri") verweten voor het 'overschot' in de EEG verantwoordelijk te zijn, en als belangrijke prioriteit aangeduid dat deze bedrijfjes zo spoedig mogelijk moeten ophouden te bestaan. (Of hij daar thans nog achter staat is de vraag, maar mij is niet bekend dat hij deze uitspraken al heeft ingetrokken. In feite dragen deze bedrijven veeleer ertoe bij dat de produktie in de Gemeenschap niet 21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen