VU Magazine 1974 - pagina 79

de werkzaamheden in de bewapenmgsmdustrieen gaan begeleiden met vrolijke klanken. Na de oorlog werden, nadat op vele plaatsen onderzoekingen waren gedaan, niet alleen aanwijzingen gepubliceerd welk genre muziek het best op welk tijdstip van de werkdag kon worden vertolkt (vrolijke muziek om mee te beginnen, marsen, vaderlandse liedjes; in de pre-vermoeidheidsperiode kalme dansmuziek; ongeveer een uur voor de middagpauze wanneer de vermoeidheid zich doet gevoelen krachtige stimulerende muziek als operette, walsen, conga's. Na de middagpauze ongeveer hetzelfde stramien maar iets krachtiger dan 's ochtends), ook beloofden de enquêtes resultaten op het gebied van prestatieverhoging, vermindering van vermoeidheid, minder geklets en meer oplettendheid. Een paar minuten gymnastiek gedurende de koffie- of theepauze bleek al evenzeer een gunstige uitwerking te hebben. Klachten over nervositeit of hoofdpijn onder een groepje Franse controleuses van ponskaarten namen af. Hun chef had daarbij de indruk dat de dames zich in het gedeelte van de pauze dat niet aan de oefeningen was gewijd, zich meer ongedwongen gedroegen dan anderen.

Klimaat Niet alleen het klimaat in letterlijke zin (warmte en vochtigheidsgraad) werd onderzocht in verband met betrekking tot het leveren van optimale prestaties, alras werd ook het sociale klimaat in die zin onder de loupe genomen. Nare verhoudingen konden de produktie schaden. Naast muziek en gymnastiek ontstond ook de zgn. 'iiuman factor' als terrein van onderzoek. Doel was eventuele plooien in de menselijke verhoudingen in het bedrijf glad te strijken. Wat men daarbij voor ogen had, kan worden geïllustreerd met een uitspraak van de heer R. Cools, functionaris bij de Belgische dienst 'Opvoering Produktiviteit', die hij deed in een voordracht in 1957: 'Allerlei filosofische beschouwingen over het waarom van de problemen leveren de werkgevers geen praktisch nut op. Waar het op aankomt voor de materiële uitbouw van de human relationspoiitiek als element van produktiviteit in de onderneming is de kennis en toepassing van technieken, methoden en programma's.

'Blijvende onrust' Het al dan niet op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde gesleutel aan het 'somber-krankzinnige' produktieproces leidden ontegenzeggenlijk tot hogere prestaties. Wat het bijdroeg aan het welbevinden van de in dat proces werkende mensen was minder duidelijk. Erg happy leek men zich niet te voelen, getuige de uitspraak van de voorzitter van het Britse vakverbond TUC, enige tijd geleden gedaan: 'Wanneer het werk weinig of geen voldoening schenkt aan de arbeider; wanneer mannen en vrouwen niet zelf bepalen hoe ze hun werk zullen doen; wanneer ze slechts een factor zijn in het produktiesysteem, verliezen ze in hun werk hun identiteit als individu. Wanneer de samenleving dit identiteitsverlies niet goedmaakt, ontstaan er sociale consequenties. Zolang we geen speciale gezondheidsdienst hebben die diepgaand studie maakt van de psychologische gevolgen van het moderne produktiesysteem, zal er onrust blijven. Zo lang er geen remedies bestaan is het waarschijnlijk dat er stakingen zullen blijven bestaan bij wijze van mentale en lichamelijke compensatie. Niemand, die niet heeft ondervonden wat het betekent jaren lang te zijn ingemetseld tussen de muren van de massaproduktie, zonder ontsnappingsmogelijkheid, kan de afstompende werking daarvan aanvoelen op de geest, op de woordenschat of op het geestelijk weerstandsvermogen. Niemand, zonder deze ervaring kan echt begrijpen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen