VU Magazine 1974 - pagina 283

VU-medewerkers vermoeid terug uit China

Jullie hebben je in de luren laten leggen door mao's propaganda-jongens door mr. P. J. A. Idenburg 'Acht mensen begonnen hier drie weken geleden een reis. En nu ze weer op deze plek terugkeren hebben ze zo veel gezien, gehoord en beleefd dat ze niet meer geheel dezelfde zijn.' Zo'n uitspraak komt bij je op, maar je houdt hem maar achter de kiezen, omdat het wel wat erg hoogdravend zou klinken. Bovendien, het afscheid van onze gids, die deze drie weken zoveel voor ons had betekend, had al iets pathetisch. Niettemin het was waar. Deze plek is het smalle Donggetje bij het druilerige (altijd druilerige?), maar daarom wel sfeervolle station van de grensplaats Shumchin. Het is op deze plaats dat de Chinese autoriteiten, nog steeds met mondjesmaat, vreemdelingen, die de weg langs Hong Kong nemen, doorlaten. De acht mensen zijn dan wij: vijf studenten politikologie van de Vrije Universiteit - Eric Ouwejan, Cees Wittebrood, Albert Olthof, Bart Muysson en niet te vergeten Ton Johannissen (onvervangbaar bij de organisatie en de 'fund-raising'), mijn koUega-wetenschappelijk me-

dewerker in de leer der internationale betrekkingen. Jacques de Winter en ik zelf en natuurlijk Mr. Wang, onze zeer bijzondere gids. Want al zal hij in de steden die wij bezocht hebben - Kanton, Sjanghai, Nangking, Peking en Shan sha - niet veel nieuws gezien hebben, ook hij heeft zijn intensieve ervaring in internationale betrekkingen op mikroniveau gehad. Misschien is hiermee de betekenis van dit soort reizen nog het best gekarakteriseerd. Het is een zeer intensieve ervaring; je gaat in een soort pressure-cooker en na afloop merk je dat je de wereld toch anders bekijkt. Niet als een Chinese Maoist natuurlijk. Maar toch wel mede vanuit Chinees gezichtspunt en met een behoorlijke dosis Maoïsme. Achter het belang van dit laatste was ik trouwens al eerder gekomen. Tijdens het kollege vorig jaar, dat een voorbereiding vormde voor deze reis. Na eerst maandenlang een aantal gerenommeerde theorieën over de internationale politiek behandeld te hebben kwamen toevallig, voor een beter begrip van de Chinese

groepsfoto aan de grens van Ciiina en Honl(ong voor het verlaten van de Chinese Volksrepubliek 28 april 1974 v.l.n.r. Bart Muijsson (5e jaars politicologie), Jacques de Winter (docent), Peter Idenburg (docent), Ton Johannisse (5e jaars politicologie), Kees Wittebrood (4e jaars pol.), Eric Ouwejan (5e jaars politicologie) en Albert Olthaf (4e Jaars pol.).

politiek, twee essays van Mao Tse-Tung aan de orde, die dan, met alle respect voor genoemde theorieën, voor de grote problemen van vandaag meer to the point blijken.

Het land van Mao Het is me opgevallen dat zo'n reis naar 'het land van Mao' voor vele mensen die er over horen iets pikants heeft. Met name voor diegenen die nog in een koude-oorlogschema denken en niet te vergeten voor diegenen die in spiegelbeeld hiervan denken doordat zij nu alle heil van de 'andere kant' verwachten. Het maoïsme is in deze gedachtengang de meest extreme uiting van datgene dat alles wat ons dierbaar is bedreigt (of een panacee voor alle kwalen). Dat geeft ook wel eens wat vermoeiends bij sommige gesprekken na terugkomst. Bepaalde mensen proberen, wanneer ze merken dat je met een positief oordeel terugkomt, voortdurend aan te tonen, dat je je in de luren hebt laten leggen door wat handige Chinese propagandajongens.

In de watten Natuurlijk, we zijn drie weken, wat je noemt, in de watten gelegd. Zelden heb ik me zo tot een kleine geprivilegieerde bovenlaag gevoeld als tijdens deze reis. De duurste hotels; de beste maaltijden; stoplichten die voor het ons permanent ter beschikking staande busje op groen sprongen; drie, vier gidsen (en soms niet nader te definiëren andere figuren) die onze groep van zeven in alles terwille waren; de mensenmassa's die op vrij bruuske manier opzij geschoven werden wanneer je in een warenhuis met je gênante rijkdom iets wilde kopen. Het zijn allemaal uitingen van de befaamde Chinese gastvrijheid en als zodanig goedbedoeld. Maar je ervaart het toch op zijn zachtst gezegd met gemengde gevoelens. En natuurlijk hebben ze ons niet de slechtste kanten - de armste kommunes of de slechtst-lopende fabrieken - laten zien. Maar toch ook niet alleen maar model29

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen