GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Van den kant van De Hervorming staat onz hoofdredacteur weer aan een forschen aanva bloot.

Hij wordt nu schuldig verklaard aan Cynisme Cynisme beduidt: beneden een mensch, e zoo ongeveer als een hond u aanstellen. Let terlijk beduidt het hondachtigheid. Ziehier, hoe de acte van beschuldiging luid

De redacteur van De Standaard gaat voort he thema der verkiezingen met zijne gewone virtuosite te behandelen-Totdat de herstemmingen achter den rug zijn weet hij van poozen noch rusten.

't Is ongeloofelijk zooals hij alles aanwendt om zijne kiezers te bewerken; hen te knevelen, totdat zij zich niet meer weten te verweren, om hen dan in den hoek te drijven, waar hij ze hebben wil. Hun moet beduid worden, dat zij de Roomschen hebben te steramen. En daartoe ontziet hij niets. Ontziet hij zich niet op Willem van Oranje te wijzen, die met den aalierkatholieksten" koning van Frankrijk tegen de Spaansche dwingelandij; op prins Willem den Derde, die met het Roomsche Spanje tegen Lodewijk XIV; op keizer Wilhelm — «deze vrome, echt Evangelische vorst" — die met het Roomsche Oostenrijk en het Roomsche Italië een bondgenootschap sloot

Als ware het de taak der kiezers om de zoogenaamd «hoogere" politiek te huldigen, waartoe de internationale verhoudingen nu en dan dwingen!

Door dergelijke redeneeringen worden de gewetens der «geloovigen" in een staat van verbijstering gebracht en zij zelven gedwee gemaakt.

De redacteur van De Standaard had meerdere voor beelden van «hoogere politiek" kunnen kiezen. Durfde hij dat van Hendrik van Navarre niet aan, die oor deelde, dat Parijs wel een mis waard was ? Veel durft hij aan.

Niet alleen durft hij in dit verband Jezus' woord: «Maakt u vrienden uit den onrechtvaardigen Mammon" aanvoeren, maar het Roomsche geloof en het «ongeloof der liberalen tegen elkaar overstellende, ontziet hij zich niet te sciirijven:

«Middenpunt uwer belijdenis is de verzoening door he bloed des ktuises. En wie gaat tegen dat bloed des kruises sterker in: uw Roomsche medeburger, die er iets bijvoegt, of uw dusgenaamde Protestant, die het als «bloed-theorie" bespot en verwerpt? " Die er iets bijvoegt! Zoo schrijft een Protestant, die zich Calvinist noemt!

In den verkiezingsstrijd is zeker aan alle kanten veel gezegd en geschied, dat het licht nie: kan verdragen, wat De Standaard betreft, heeft men genoeg aan zijne houding ten opzichte der sociaal-democraten. Stuitender cynisme echter dan uit bovenstaande woorden spreekt, ontmoetten wij niet. Tegenover dergelijke wapenen staat men machteloos; doch zij wonden wie ze hanteert.

Wie vat dit nu ? Of is het niet waar, dat de Moderne predikanten nu dertig jaren lang, fel en hard tegen de Gereformeerde stbloedtheorie" zijn uitgevaren? Is het niet waar, dat de Modernen heel het offer van Christus, zijn plaatsbekleeding en borgtocht en het verzoenend karakter van zijn lijden en sterven ontkennen ?

En ook, weet dan de redactie van De Hervorming niet, dat de Roomsche kerk dit alles volmondig belijdt, en slechts hierin van ons verschilt, dat zij ook aan den zondaar, ook aan het schepsel in dit groote werk een aandeel geeft?

Voor ons is het offer van' Christus het eenige en algenoegzame, waar niets bij komt of kan komen. Voor de Roomschen is het offer van Christus het uitgangspunt en de grondslag, maar waarop menschenwerk voortbouwt.

Zou De Hervorming zoo goed willen zijn aan te toonen, waar hier het Cynisme ligt?

Wat macht er in de kleine dingen zit, blijkt weer uit de goede teekening die De Hoop van het gebeurde te Kootwijk geeft:

Eene kleine, nauwelijks bekende, gemeente op de Veluwsche heide, Kootwijk, waagde het om met de geheele Synodale Organisatie in het strijdperk te treden, door tot haar herder en leeraar te beroepen een Candidaat in de Theologie aan do Vrije Universiteit, den heer Houtzagers, die volgens het nadrukkelijk besluit van de «hoogste wetgevende en rechtsprekende macht" in het Hervormd Genootschap, niet beroepbaar was. De Kerk van Kootwijk scheidde zich niet eerst af van de Organisatie en beriep daarna den heer Houtzagers tot haren leeraar, maar zij deed zulks onder de Organisatie en begeerde van de Synodale Besturen de gewone approbatie op de beroeping. En toen het bleek dat die approbatie niet zou worden verleend, maar de Synodale Besturen veeleer dreiging ademden tegen de ambtsdragers der Kootwijksche Kerk, wegens hun «stout bestaan" om een Candidaat der Vrije Universiteit te beroepen, toen sneed de Kerkeraad van Kootwijk, feitelijk en formeel, den band door, die zijn Kerk aan de Organisatie van 1816 gekluisterd hield, en werd die Organisatie terzijde gezet en de Dordtsche Kerkenorde weer geldig en van kracht voor die Kerk gemaakt.

Kootwijk was dus verdergegaan dan Amsterdam, en had een stap gedaan, waartoe tot dusverre geen Kerk was gekomen.

Spotters staken deswegens den draak met de kleine Kerk op de Veluwsche heide, en meer ernstige Syno dalen schudd'en het hoofd, of haalden meewarig de schouders op. «Dat arme Kootwijk", meenden dezen, «zal die onzinnige dwaasheid diep moeten betreuren, zoo daarin ten minste volhard wordt En zeker zal ' geene gemeente het voorbeeld van Kootwijk volgen". Doch weinige dagen nadat de Kerkeraad van Kootwijk de Synodale Organisatie voor zijn Kerk had afgesneden, geschiedde dit ook door den Kerkeraad van Voorthuizen, en vervolgens door die van Reitsum en KoUum in Friesland, en Leiderdorp in Zuid Holland, elk voor zijne Kerk. Had Kootwijk betrekkelijk weinig aan stoffelijk goed te verliezen, de Kerken van Voorthuizen, Reitsum, KoUura en Leiderdorp zooveel te meer, terwijl de Predikanten dier Kerken, Van den Bergh, Ploos van Amstel, Van Kasteel en Vlug, al wat zij onder de Organisatie aan stoffelijke inkomsten ge noten, er aan waagden, door met die Organisatie te breken.

Dit is volkomen waar. Kootwijk ging verder dan Amsterdam. Amsterdam bleef zich tot den einde toe op het terrein der reglementen verdedigen.

Maar juist daarom is het dan ook zoo onjuist en onbillijk om van overhaatting te spreken.

Amsterdam gaf aan de Besturen allen kans om de breuke die dreigde te voorkomen.

Maar zij, de Besturen, hebben niet gewild.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 25 maart 1888

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 25 maart 1888

De Heraut | 4 Pagina's