DE heer M. W. L. van

DE heer M. W. L. van gaat met zijn „Nieuw kerkelijk handboek" zijn roem overleven.

Althans in den laatsten jaargang van dit handboek vindt men, rakende de Doleantie, opgaven, die kant noch wal raken, en die niet in overeenstemming zijn met de degelijkheid en nauwkeurigheid, waarop dit handboek dusver en terecht mocht bogen.

Wij wijzen op een drietal zonderlingheden.

Vooreerst zegt de geachte schrijver op blz. CLXXXIX in bijlage P, een opgave te zullen leveren van „Niet erkende Vereenigingen zich noemende de Nederlandsche Gereformeerde kerken (Doleerende").

Reeds dit klinkt vreemd. Had de schrijver gesproken van „niet erkende kerken", er ware iets voor te zeggen geweest; maar te spreken van niet erkende „vereenigingen" strookt niet met de objectiviteit die hij anders steeds in acht nam.

Van welke kerk hij ook sprak, steeds diende hij ze aan, gelijk ze zich zelve aandient. Meest zelfs gaf hij de offïcieele organisatiën in de eigen bewoordingen der partijen aan. En zoo hoort het ook. Immers wie zulk een handboek saamstelt, gaat niet zitten als rechter, om iemands pretensie te beoordeelen, maar is statisticus, en geeft als zoodanig de feiten, gelijk ze zich voordoen.

Ditmaal echter wijkt de heer Van Alphen van dezen goeden regel af, gaat als rechter zitten, en maakt nu uit, dat het geen kerken zijn, die hij onder deze rubriek geeft, maar slechts jvereenigingen".

Zoo had de heer Van Alphen niet mogen noch moeten doen. Hij wierd er ontrouw door aan de taak die hij op zich nam, en verloochende een schoon verleden.

Nog vreemder is dat de heer Van Alphen een rubriek opent met den titel: ^^Niet erkende vereenigingen, " en nu aanstonds als eerste lid onder deze rubriek u een lijst biedt van een veertigtal wel erkende vereenigingen der Kerkelijke Kas, .

Had hierbij een feitelijke verklaring gestaan, en was er b.v gezegd, dat de „Ned. Geref, kerken", overmits ze geen rechtspersoonlijkheid bezitten, voor haar kerkegoed financieele vereenigingen ad hoc onder den naam van Kerkelijke Kas hadden gesticht, en dat van deze in dit jaar de navolgende erkend zijn, alles ware in orde geweest. Maar gelijk het er nu staat, staat het gek.

Een zoöloog is in zijn handboek toegekomen aan het hoofdstuk over de nietzogende dieren, en begint nu met een lijst van veertig dieren te geven, die wel tot de zoogdieren behooren.

Dit oordeelt zichzelf.

Maar het gekste van al is nog de besomming, die de heer Van Alphen maakt van de getalsterkte der „Ned. Geref. kerken".

Had hij als statisticus gezegd, dat deze „kerken" beweren in het zielental gelijk te zijn aan de oude formatie onder de Organisatie van 1816, maar dat in de meeste plaatsen slechts een klein deel met de reformatie meegaat, en dat, wijl desaangaande geen betrouwbare cijfers bekend zijn, geen opgave van het zielental kon geschieden, hij ware in zijn rol gebleven,

Maar zie, zoo doet de heer Van Alphen niet. Hij gaat zich gedragen als Synodaal partijman, en vult achter vele onzer kerken een cijfer van leden in, dat door de Haagsche Synode is aangegeven.

Onwetenschappelijker nu kan het al niet.

Om uw zielental te bepalen klop ik aan bij uw concurrent, en vul zijn opgave achter den naam uwer kerk in.'

Iets wat te meer verwondert, daar de heer Van Alphen toch te kundig man is, om niet zelf te merken, hoe hij nu dwaasheden drukken liet.

Zoo geeft hij b. v. voor Amsterdam het zielental op 5C00 aan, natuurlijk met inbegrip van vrouwen en kinderen. En dat terwijl de kerkelijke scholen 2000 kinderen tellen, en het aantal kerkgangers alleen eiken Zondag een 10, 000 is.

Op 5000 zielen kunt ge niet meer hebben dan een goede 3000 kerkgangers; en nu reeds zijn vijf gebouwen in gebruik, waarvan alleen de Funenkerk 2300 hoorders kan bevatten.

Maar elders maakt de heer Van Alphen het nog veel gortiger, .

In Baarn zijn, ÜOO ge hem gelooven wilt, slechts 2$ zielen tot deze kerk behoorende. Dus pi, m. 5 huisgezinnen. En deze vigf gezinnen bouwen een kerk en beroepen een predikant!

Nog erger is het te Oldebroek, waar het zielental 12 a 14 heet. Dus in geen geval meer. Dat is dus hoogstens Ö^ITÏV gezinnen. Eilieve, hoe komt daar dan een kerkeraad.'

Purmerend heeft er maar zes. Dus één gezin. En toch staat er een kerk, een pastorie, en is een predikant op een goed traktement beroepen.

Te Voorthuizen heet het zielen tal 50 a 100. Zoo op de manier als men in Afrika statistiek maakt. Een stam van 50 a loo.ooo zielen. En dat te Voorthuizen, waar nagenoeg geheel de kerk meegaat.

Waarlijk, voor de eere van zijn boek, had de heer Van Alphen zich van deze onwetenschappelijke, partijdige en in zich zelf dwaze opgaven moeten onthouden.

Ze zullen voor elk onpartijdig beoordeelaar in de toekomst een ontsiering van zijn uitgave blijven.

Weet ge niets, meld dan niets. Maar pronk niet met onware gegevens

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen