Uit de Pers.

Met zeker genoegen leggen we onzen lezers itmaal een stuk voor uit de Horlogemaker, en weekblad aan de belangen der horlogeakerij gewijd, en waarin men allicht niets zou anen te vinden dan beschrijving van dorre echanica.

Toch lezen we daar in No. 16 dit:

Een meening, die zou stellen, dat de mensch en de eheele overige schepping in alle opzichten zou wer en, als een onveranderlijke machine, veroorloven wij ns te beschouwen als een reusachtige dwaling.

Bij ernstig nadenken bij nauwgezet onderzoek komt en dus tot de beslissing, dat er moet bestaan eene erborgene Almacht, wiens wil en bevel voldoende ijn om het ontbondene of verbrokene te herstellen. ene Almacht, die van den aanvang der dingen af tot eden, voortdurend werkzaam is in het voortbrengen, ragen, regelen en besturen van al het geschapene.

Nu hebben sommigen wel eens van eene Almacht esproken als van eene groote, doch redelooze kracht, och schijnen daarbij niet overdacht te hebben, dat ngeval die Almacht slechts bestond uit een kracht n niet uit een redelijk Wezen reeds elk geschapen ensch in intellectueele waarde hooger zou staan.

Om tot hoofd van het Heelal aan te nemen het be taan v.in eene redelooze kracht, is een onzinnig en ngerijmd denkbeeld, want zonder redelijk beleid zou elfs niet eens de mensch aan zijne roeping kunnen eantwoorden.

Opmerkelijk is het, dat naarmate men het gebied es lichts nadert, de natuurlijke tegenstanden als tot et niet geraken Vandaar ook. dat het gezicht onver adelijk is van eien. Juist echter dat trapsgewijze op limmen in de natuur, die opmerkelijk hoogere trap, aarop de beweging van het licht rjeds boven de erkingen van het geluid staat, voert onze redelijke oorstelling als van zelf opwaarts — tot het doen rkennen van eene onzichtbaar werkende Bron.

Ziet bij geval de twijfel in de opmerking over de elfstandige werking van de hartspieren, geen bewijs an diepe afhankelijkheid van mensch en dier aan een oogere macht en zou zij tegenwerpen, óók de hart ieren eischen voeding om in hunne beweging te o!hard«n, dan blijft tóch geheel onverklaarbaar en altijd hoogst opmerkelijk, dat juist die hartspieren, staande onder het hoogste beheer geen rust vereischen, maar ten einde toe onvermoeid kunnen voortgaan. Dat wijst toch heen naar een Almacht, die zelfs boven de gewone wetten des stofs, kan invloed uitoefenen.

Erkent men echter, dat aan het hoofd der Natuur een redelijk werkend hooger wezen staat, dan is men daarmede tot de erkentenis van het bestaan van God gekomen.

Wij komen door deze opmerking onwillekeurig op een metaphysisch terrein, dat bezwaarlijk is te vermij den, zal men op een grondig bespreken van dit onderwerp prijs stellen.

Het vraagstuk de eeuwigdurende beweging biedt onzes inziens zulk eene diepgaande leering aan. dal het te betreuren zou zijn, als het belang daarvan geheel kon worden voorbijgezien.

Ook doet onze opmerking opnieuw uitkomen, dat de werktuigkunde uitlokt tot het bespreken van de meest ernstige onderwerpen en dat ook bij haar wordt geleerd, dat het atheïsme werkelijk op onkunde en op niets dan dwaasheid berusten moet.

Immers, zoowel als de voortbrenging en voortzet ting der beweging in een machine, behalve de ver eischte hulpmiddelen, ook nog een machinist, de opwinding van een uurwerk de hulp van een persoon vraagt, kan ook in de natuur geen herstelling en aanvulling van hetgeen omgezet, of verteerd wordt plaats vinden, buiten den invloed van een Almachtig en rede lijk wezen. Dit is niet alleen duidelijk, ten aanzien van de onderhouding en het doen voortduren van de ge-schapen dingen maar ook van hare wording. Dat spreekt zoo duidelijk, dat het zeUs een Voitaire heeft | doen belijden: »ik kan mij geen horloge denken zon der horlogemaker, " met andere woorden, geen wereld zonder Schepper.

Op het vraagstuk der eeuwigdurende beweging laat zich dus vaststellen, dat zonder een Almachtig voortdurend werkend hoofdbestuur in het Heelal, geen beweging en dus ook geen leven denkbaar is; want stoffelijke krachten en lichamen zouden door omzet ting en vertering op den duur in zich zelf geen aequi vatent kunnen vinden om het verbruikte te herstellen. Dat alzoo het voortbrengen eener seuvvigdurende beweging uitsluitend behoort tot de prerogatieven van de Almacht-Gods en nooit door eenig mensch zal kunnnen worden nagebootst. Terwijl voorts het ge regeld voortbestaan der stoffelijke dingen en krachten, uitdrukkelijk bewijs geven, dat Eén alles draagt, regelt en beheerscht. Die het vergankelijke in telkens ver nieowde gedaante, vorm of toestand, doet voortduren en onverminderd in waarde laat weerkeeren.

Dit woord juichen we toe.

Er blijkt op nieuw uit, hoe zelfs het schijnbaar meest dorre toch leven en bezieling ontvangt, zoodra het met den eeuwigen Oorsprong aller dingen in verband wordt gezet.

En het is metterdaad een gelukkig verschijnsel, dat er nog mannen ten onzent zijn, die niet alleen èn horlogemaker èn vroom zijn, maar die ook in hun eigen vak dien vromen zin laten doerwerken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen