Door de uitkomsten der jongste

Door de uitkomsten der jongste volkstelling is men tot op zekere hoogte bekend geworden met den omvang, dien de Doleantie in de hoofdstad aannam.

Er blijkt toch uir, dat officieel als behoorende tot de kerk in doleantie, zijn opgegeven 27, 713 personen.

Rekent men hierbij nu met het bekende feit, i*. dat niet weinigen, die met de Doleantie medegaan, verkeerd ingevuld werden, omdat het hoofd des gezins ze nog voor de Synodale kerk inschreef; 2". dat er allerlei geruchten liepen van ambtenaren, die pressie uitoefenden; en 3". dat er onderscheidene lieden zijn, die om hun aanspraak op de armenstichtingen niet te verliezen, of anderszins niet benadeeld te worden, nog niet openlijk dorsten breken, —dan gaat de stelling niet te ver, zoo men het getal dergenen, die met de Doleantie meegaan, te Amsterdam op pi. m. 30, 000 stelt.

Dit cijfer is aanmerke.ijk hooger, dan men indertijd gegist heeft.

Toch blijft het nog veel te laag.

Er wonen te Amsterdam 55, 000 Joden en ruim 90, 000 Roomschen, terwijl de Gereformeerden, ook zoo we de Christelijke Gereformeerden, die het cijfer van 4855 haalden, er bij tellen, nog slechts op 35, 000 komen.

Al neemt men dan ook aan, dat er onder de 163, 000 Synodalen nog een kleine kring Gereformeerden schuilt, zoo mag men die toch stellig niet hooger taxeeren dan op 5000, zoodat 40.000 het hoogste cijfer zou zijn. dat de Calvinisten in Amsterdam halen.

• Een tiende van de bevolking dus.

Juist wat ze waren, toen in de i6de eeuw de bange strijd nog woedde.

En zoo blijkt dus, dat al wat sinds gedaan is, om door schipperen en laveeren, door plooien en schikken, de groote, niet belijdende massa, voor de belijdenis te winnen geen vrucht hoegenaamd afwierp.

Heel dit barocque stelsel heeft volkomen fiasco gemaakt.

En zullen we ooit verder komen, dan kan dit alleen in den weg van kloeke, cordate belijdenis onzer beginselen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen