De martelaren.

CIV.

IRENEUS.

Na de door haar geleden vervolging van 177 was voor de kerken van Lyon en Vienne de keuze van eenen nieuwen bisschop in de plaats van Shotinus, die als martelaar gestorven was. Op Ireneus viel in 178 het oog en het hart der gemeente. Deze man — wiens naam »de Vreedzame" beteekent — werd in Klem-Azié geboren. Noch omtrent de plaats, noch omtrent het jaar zijner geboorte kunnen wij meer doen dan gissen. Zelfs van de uitwendige omstandigheden, waaronder hij het levenslicht gezien heeft. Gewoonlijk noemt men het jaar 140 a_ls geboortejaar en Smyrna als geboorteplaats. Aangaande zijne opvoeding verhaalt hij zelf het volgende: »Toen ik nog een knaap was (was ik) bij Polycarpus, want ik houd, wat toen gebeurde, meer dan wat nu gebeurt, m my" geheugen. Wat wij in onze kindschheid gehoord hebben, groeit met de ziel samen, wordt met haar een, zoodat ik de plaats beschrijven kon, waar de nu zalige Polycarpus zat en sprak, zijn in-en uitgaan, zijne levenswijze, zijn lichaamsgestalte, de redevoeringen, die hij voor de gemeente hield, hoe hij van zijnen omgang met Johannes en de anderen, die den Heere gezien hebben, sprak; hoe hij hunne redevoeringen meedeelde wat hij van hen over den Heere Jezus, zijne wonderen en zijne leer vernomen had. Daar hij alles van de ooggetuigen van 's Heeren leven gehoord had, stemde wat hij zeide ten volle met de Heihge Schrift overeen. Dat hoorde ik ook toen door de mij geschonken genade ijverig aan en schreef het niet op papier, maar in mijn hart neer, en steeds vernieuw ik er met lust de herinnering van." Ireneus is dus opgevoed in de school van Polycarpus. Dat hij daarbij ook onderwijs ontving in de oude Grieksche letterkunde (z. a. Homerus en Plato) bewijzen zijne geschriften.

Opmerkelijk is, dat God hem uit Klein-Azië naarGallië, en wel naar Lyon geleid heeft. Immers is hij hierdoor in staat geweest om de dreigende scheuring der Oostersche en Westersche kerken te verhinderen. Welk middel de Heere gebruikt heeft om hem zoo verre van zijn maagschap en vrienden te brengen, weten wij niet. Misschien heeft Polycarpus hem derwaarts gezonden. Tijdens de vervolgingen van 177 was Ireneus ouderling van Lyon. Bij zijne gemeente stond hij in hoog aanzien om zijn ijver voor het Evangelie van Jezus Christus. Wat hem toen de woede zijner vijanden heeft doen ontkomen weten wij niet, misschien wel de zending, die hij in dien tijd had te vervullen bij de kerk en den bisschop van Rome, Eieutherus. Doch hoe dit zij, hij is gespaard, omdat de Heere nog veel volks in Lyon had, dat het Evangelie uit zijnen mond moest hooren. Gregorius van Tours verhaalt, dat onder zijne prediking bijna de geheele stad voor het Christendom gewonnen werd. Doch niet alleen in Lyon en Vienne had Ireneus invloed, ook bij al de kerken van Gallië (Frankrijk), was dit het geval. Hierdoor werden echter zijne werkzaamheden en zorgen vertiendubbeld. Want de vijanden rustten niet, evenmin de heidenen als de ketters. Tegen de laatsten is het eenig van hem overgebleven boek gericht.

Voor niets was hij echter banger dan voor verdeeldheid in de kerk zelve. Daar was genoeg brandstof voor zulk een onzaligen brand. Geschillen wel is waar over kleinigheden, maar die hoog werden opgenomen.

Een dier geschillen liep over den tijd, waarop het Paaschfeest moest gevierd worden. Het westersch deel der kerk v/as voor jaarlijksche en wekelijksche viering van den dood en opstanding des Heeren, maar dan moest zij vallen op Vrijdag en Zondag. Het oostersche deel daarentegen sloot zich aan bij het Joodsche Paaschfeest en vierde Paschen op den sterfdag des Heeren. Over deze kwestie was reeds in de dagen van Polycarpus onderhandeld tusschen het oosten en westen, doch zonder baat. Toch bleven zij in vrede met elkaar leven. Zoo wilde de Romeinsche bibschop Viktor het niet, daar deze eischte, dat het oosten zich naar het westen schikken zou. Toen dat niet gebeurde, verbrak hij de kerkelijke gemeenschap. •

Dat was echter niet naar den zin van Ireneus. Wel is waar volgde hij wat het Paaschfeest betrof, de gewoonte van het westen, maar hij bestra'fte Viktor ernstig, omdat hij, om zulk een bijkomstige zaak de eenheid der kerk had verbroken. Vooral in een tijd, waarin de vijanden voor de poorten der Christelijke kerk stonden, achtte hij elke scheuring anders dan om de zuiverheid der leer zeer gevaarlijk. Met en in naam van andere bisschoppen vermaande hij dus Viktor over zijne handelwijze tegen de kerken van het oosten, hem verwijzende naar Kol. 2:16.

Dat optreden werd door den Heere zoo gezegend, dat de beide deelen van toen af tot de Synode van Nicaea ten minste met elkaar verbonden zijn gebleven door den band der liefd-i.

Hij predikte dus vrede onder de belijders van den Heere, maar vreesde ook niet het zwaard op te heffen tegen lien, die de kerk wilden verstoren of verpesten door allerlei wind der leer.

Wat Ireneus meer gedaan heeft is ons onbekend gebleven. Nadat hf 24 jaren bisschop van Lyon geweest was, ontstond er een nieuwe vervolging gedurende de regeering van keizer S.^ptinnus Severus. Ia deze vervolging is hij met velen uit zijne gemeente den marteldood gestorven.

Dit is geschied in het jaar 202 Hij werd dus een bloedgetuige van dien Heere, welken hij hier op aarde naar zijn woord had mogen dienen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen