GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Ingezonden Stukken.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Ingezonden Stukken.

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

{Bmieti verantwoordelijkheid van de Redactie)

Geachte Redactie!

Met belangstelling lazen wij in het laatste nummer van de Heraut uw artikel: »Eens andersmans zaken."

Het is geen geheim, dat vooral de Gereformeerde predikanten in de Herv. kerk gaarne zouden zien, dat Gij in de Heraut zweegt over hunne zwakke en ongelukkige positie. Hun geweten, dat toch al niet rustig is, wordt bij de zachtste critiek van Uwe zijde geprikkeld op eene wijze, die getuigt, dat zij nog niet los zijn van en onverschillig voor het oordeel, dat door de Gereformeerden buiten hun kerkgenootschap over hen geveld wordtt

't Is waar, gaarne zouden de Geref. Herv. predikanten zien, dat de Heraut uit hun gemeente verdween. De menschen worden naar hunne meening in te duidelijke woorden op de lioogte°gehouden en de naakte feiten worden hun te realistisch voorgesteld. Was Uw orgaan zoo duister, onduidelijk en tegenstrijdig als de Gereformeerde Kerk, de heeren zouden er zoo niet tegen strijden, 't zou bij gebrek aan klaarheid en belangstelling van zelf een kwijnend bestaan lijden. Maar dit is tot hun spijt zoo niet.

Wie evenwel eenigszins bekend is met de Geref. predikanten in de Herv. kerk, moet zich als christen bedroeven over de illoyale wijze, waarop zij in hunne gemeenten strijden tegen de Heraut en haar redacteur.

staaltjes aan de werkelijkheid ont­ Eenige leend.

Ds. A., Herv. predt., had meermalen de gev/oonte om in zijne predikatie hevig te velde te trekken tegen de »doleerenden". Dat verveelde zijn kerkeraad en zijne gemeente in ernstige mate: huns inziens was het onbillijk om af te geven op 't onvolmaakte bij de broederen en den eigen warreboe], waarin men verkeerde dood te zwijgen. En het antwoord van ZEerw. was: „Als Dr. Kuyper mij des Zaterdags prikkelt in de Heraut, moet ik het des Zondags de gemeente doen van den kansel.^''

Natuurlijk lieten gemoedelijke christenen) dat afgeven moede van een predikant, die eenmaal verklaard had: »Het zal mij een aanklacht voor God zijn, als Hervormd predikant te moeten sterven", hunne plaatsen meermalen ledig staan. En dan werd de gemeente vergast op eene clericale logica, als:

»Dit weet ik, dat God met mij is".

1. God is met mij.

2. Wie voor God is, is voor Ds. A.

3. Wie voor Ds. A. is, kerkt trouw bij hem. 13n wee degenen, die niet trouw kerkten; in eene scherpe philippica werd tegen hen uitgevaren.

En wijl dit nog niet genoegzaam hielp, kreeg ten slotte Dr. Kuyper de schuld, dat het kerkpubliek van Z.Eerw. minderde. Dr. Kuyper had in de Heraut geschreven, dat »de Gereformeerden niet te kerk moesten komen bij de Geref. predikanten in de Herv. kerk." Eigen lafheid en halfheid werd niet gevoeld, maar de schuld werd geworpen op de Heraut. Een onschuldig pijnstillend middeltje — 't is waar, maar 't werpt tevens een eigenaardig licht op de onrustige conscientie dezer Heeren.

En om dan den zedelijken invloed van de Heraut en haarredacteur te ondermijnen, moest tot laster de toevlucht worden genomen.

Ds. B. was iemand, die in den gevreesden choleratijd, eene bijzondere m.ate van reinheid en matigheid ten opzichte van zichzelven en de zijnen in acht nam. Dit is natuurlijk iets, wat van Christelijk standpunt geoorloofd, ja zelfs plichtmatig is. Edoch, eene zekere overdrijving viel bij ZEerw. niet te loochenen. Ia een logement zou geen glas bier of nielk gebruikt worden, uit vrees dat het glas niet met warm water afgespoeld was.

Daar schreef Dr. Kuyper in de Heraut een kort artikel over de cliolera. ZEerw. was het in de theorie en de praktijk er geheel mee eens. Maar wat gebeurt? Ds. B. wist dat zijne gemeente door het zien en hooren van de overdreven waarde, die 'de wereld aan de «gezondheidsmaatregelen" hechtte, daartegen gekant was. Een prachtig middel om wantrouwen te Ktrooien tegen de Heraut. Van den kansel werd zijdelings en in den kring van den kerkeraad rechtstreeks gewezen op het schrijven in de Heraut. Zoo durfde nu schrijven — niet een ongeloovig geneesheer, maar de Heraut der Geref. kerken in Nederland.

Bespottelijk is 't na te gaan, hoe kinderachtig de bestrijding is, der Gereformeerden, door dergelijks predikanten als Ds. A. en B.

Hier wordt de doops-en avondmaalsbeschouwing van de Heraut in hare uiterste consequentie's bij de cathechismus-preek aangevallen, voor een Hervormd kerkpubliek, waarbij bij menigeen de wensch opkomt, waarom meten die heeren zich niet eens in de pers met den redactie der Heraut; daar op den kansel doen zij, alsof zij op theologisch gebied reuzen zijn en Dr. Kuyper een dwerg is.

Daar bezoeken die eerv; 'aarde heeren hunne leeken, die als Hervormden nog begunstiger van de Vrije Universiteit durven zijn.

«Natuurlijk — zoo heet het — kunnen wij na de vereeniging der Geref. kerken, de Vrije Universiteit niet meer steunen, wij zouden dan als Hervormden evengoed onze bijdragen naar de Theologische school te Kampen kunnen zenden. Maar de teleurstellende repliek is: »Maar dominé, Gij schijnt dan wel een voorzeggenden' geest te hebben gehad, daar Gij reeds vóór jaren Uwe bijdrage aan de V. U. hebt opgezegd. De weigering Uwer contributie berust dus niet op 't motief der A''ereeniging. 't Zal mijn motief ook niet zijn.^Ik blijf aan de V. U. geven en waar ik gelegenheid heb zal ik anderen ook daartoe aansporen."

Opmerkelijk is het, hoe sommige Geref. Herv. predikanten in de dagen der doleantie dweepten met de »Chr. Gereformeerden", terwijl nu hun oude weerzin tegen allen, die zich niet willen hullen in de glorie der Haagsche organisatie, weer boven is gekomen. Jammer, dat die glorie en die orgariisatie — volgens hen onzedelijk is.

Ginds hoort men weer van Herv. predikanten, die in goeden gemoede de verdeeling der Christelijke scholen — volgens Ds. Malcomesius — aangenomen hebben. Zij spreken van scholen in dienst der politiek — en van scholen in dienst van den Heiligen Geest. De eerste moeten aangesloten zijn bij den Schoolraad, Chr. Nat. Schoolonderwijs en Geref. Schoolonderwijs. De andere staan natuurlijk onder de veel edeler leiding van de heeren Malcomesius c. s. Zij zijn aangesloten bij de Vereen. Volksonderwijs tot behoud der Ned. Herv. Kerk. Is het niet bedroevend te zien, hoe deze heeren — uit eene onzedelijke organisatie — het monopolie hebben genomen voor «scholen in dienst van den Heiligen Geest.''

Zoo spannen bijna alle Gereformeerde predikanten in de Herv. kerk zich in, om zich — volgens »de Gereformeerde kerk'' — blind ie turen op de Gereformeerden buiten hun kerkgenootschap. Dat schijnt hun geweten te stillen. Onderwijl laten zij hun onhoudbare positie met rust. Evenals Napoleon hebben zij een buitenlandschen oorlog noodig — rechtvaardig of niet — om de binnenlandsche troebelen , en ellende aan 'toog te onttrekken. Maar eens komt de ontnuchtering! De geschiedenis zal oordeelen.

Met dank voor de plaatsing,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 5 februari 1893

De Heraut | 4 Pagina's

Ingezonden Stukken.

Bekijk de hele uitgave van zondag 5 februari 1893

De Heraut | 4 Pagina's