Lichtpunten.

Bij veel dat tot klagen stof biedt, is er bij het ten einde loopen van deze eeuw toch één schel en helder schijnend lichtpunt, en dat is de toenemende invloed enbeteekenis van de godsdienstige beweging.

Een eeuw geleden scheen het alsof, laat ons nu maar zeggen de Dageraadsmannen het spel gewonnen hadden. Voltaire vierde zijn triomf, de kerk van Christus weende.

En waarlijk stond het er destijds niet anders aan toe, of het scheen, dat binnen vijftig jaar heel de Christelijke religie van Europa's erve zou zijn weggevaagd.

Nog tot in het midden dezer eeuw was die ongodsdienstige stroom zelfs hier te lande nog zoo sterk, dat wie op politiek of wetenschappelijk gebied de banier der religie hoog hief, eenvoudig werd bespot en uitgefloten.

En zie thans eens welk een omkeer.

Zelfs bij de politieke stembus beheerscht het vraagstuk der religiei, ''•^^ "i^" wil zelfs de kerkelijke quaestie, heel den toestand. Om zich gevaliig te maken laten zelfs de mannen der revolutie zich aandienen als kerksche, godsdienstige, vrome personen. De witte das.

De orthodoxe richtingen hebben schier uit alle kerken de suprematie van het Modernisme reeds gebannen.

Het Calvinisme wint hand over hand in diepte en breedte.

Wie het voor den Christus der Schrift ea de beginselen van Calvijn opneemt, vindt niet alleen aanhang, maar ook bij de buitenwacht gehoor.

In een tijdschrift als de Revue des deux mondes breekt Brunetière openlijk met het Rationalisme,

Een President der Fransche republiek waagt het in een publiek gemaakt telegram aan den Czaar van Rusland den naam s van God te noemen, en zijn vertroosting in te roepen.

Harnack, een liberaal hoogleeraar in Berlijn, is van het verwerpen der Heilige Schrift teruggekomen, en pleit weer ia hoofdzaak voor de echtheid van heel den heiligen Bundel, op één brief na.

Zelfs waar men de religie nog niet aan wil, is men toch van het dorre Rationalism naar de bloeiende Mystiek teruggekeerd, Men voelt zich onder den kouden adem van het Rationalisme als bevroren.

Men rilt van miserie.

En van alle kant is men gereed toe te loopen, als er maar wat warmte, wat koestering te vinden is voor het gewonde menschenhart.

Zeker, er blijft nog altoos een breede kring ook in ons vaderland over, die de ijzel-traditiën van het kille Rationalisme nog voortzet, en in dien kring is zelfs de vrouw gerimpeld van kilheid des harten.

Maar die kring heerscht niet meer, hij geeft den toon niet meer aan, eer wordt hij gemeden.

Dat is de groote tegenstelling tusschen het einde der vorige en het einde van deze eeuw.

Toen hoog de dageraad van het Rationalisme boven de Idmmen, en de kerk van Christus in het donker harer schaduw weg-I schuilend, en nu de dag van het Ratio­ , nalisme afgaande, en de morgenster weer vriendelijk u tegenfonkelend op het heilig erf der religie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen