Leestafel.

J. HUISINGA, Burgemeester der gemeente Axel, OCIALE OPSTELLEN. Geïllustreerd. Electiische tukkerij — J. Bootsma — 's Gravenhage. Ik heb eens hooren vertellen, dat het SOCIALE EEKBLAD op de cantine leestafel van een Nederandsche ^tnizoensplaats verboden werd omd»t e autoriteiten, alleen afgaande op den titel, an dat „sociale" niets hebben moesten.

Op grond hiervan acht ik het nog niet zoo eel ondenkbaar, dat een of ander mijner lezers ich ten diepste verontwaardigt wanneer bij en, door mij hierboven afgeschieven, titel van et zooeven verschenen boek des heeren Hui; iNGA ziet en kan ik mij denken, dat bi] an geërgerd vraagt: „Waar gaan wij tochna« oe, nu zelfs al een Burgemeester „sociale pstellen de wereld inzendt? "

Mocht dit geval zich werkelijk voordoeHi an kan ik bedoelden lezer geruststellen door em de verzekering te geven, dat deze opstellen et het „sociale" zooals hij het bedoelt, niets e maken hebben. Van oproetige propoosteOi an tot de-heele-rommel-moet-maar-om optuie»' e woorden valt in deze opstellen geen aasje'^ ntdekken. Ieder ordelievend man, — wat een urgemeester, naar ik grif toegeef, dan ook allei' erst wez, en moet — had ze, wat dat betreft 00& unnen schrijven, al betwijfel ik ook, of ieder

Burgemeester, ze zoo had kunnen schrijven als Burgemeester HUISINGA.

Dan, ik weet, dat er onder de lezers van mijn Leestafel ook zijn, bij wie het woord „sociaal" niet zoo ontstemt; bij wie het integendeel aangename gewaarwordingen opwekt. Ik heb voor jaren eens een anecdote gehoord — als ik mij wel herinner, afkomstig van wijlen Professor LAND, — van een ietwat bejaarde en kerksche juffrouw in Engeland, die hem geestdriftig had gezegd, dat zij voor zich aan de preek van haar geliefden prediker al genoeg bad als deze maar dat ééne dierbare woord MESOPOTAMIË uitsprak.

Toch zullen er onder mijn lezer? , bij welke „sociaal" evenzeer een machtig lustgevoel opwekt als eens bij die oude juffrouw „Mesopotamië", wellicht enkele zijn, die, al hebben zij er ook niet bepaald tegen - daar niet van - wel eenigszins verwonderd staan, dat nu juist 'n BURGEMEESTER sociale opstellen maakt.

En ik moet zeggen, het doet ook wel een beetje vreemd.

Vooral als je den titel zoo pas voor je hebt. SOCIALE OPSTELLEN

door T. HUIZINGA,

Burgemeester

der Gemeente Axel.

Doch voor wie nu maar eenmaal weet, hoe hier de vork in den steel zit, zal echter alle verwondering, bevreemding en wat dies meer zij, spoedig wijken.

De zaak toch is zoo gelegen, dat het wel opstellen zijn van den heer HUIZIKGA, den Burgemeester van Axel, maar niet van den Burgemeester van AXEL, den heer HUIZINGA.

Wie dat oog niet ziet, kan het vernemen uit het: Een woord aan den lezer, dat de auteur aan zijn boek laat voorafgaan en waarin hij o.m. schrijft: „Gedurende den tijd, dien ik besteed heb in den dienst der Christelijke Arbeidersbeweging, vernam ik meer dan eenmaal de klacht, dat men zoo weinig voorlichting had bij het behandelen van onderwerpen uit het Vereenigingsleven.

Dit deed mij besluiten, sedert ik in mijne tegenwoordige positie overging, in mijne wei''ige vrije uren de onderwerpen, die ik in vergaderingen had behandeld, om te werken tot Opstellen."

De cursiveering is van mij. Met deze woorden, die aan duidelijkheid niets te wenschen overlaten is, mij dunkt, alles opgehelderd.

Voor dezen bundel opstellen over sociale onderwerpen, mag men dankbaar zijn.

De heer HUIZINGA is een „selfmade man"; hetzij zoo. Maar, - ik had eens het voorrecht hem in 'n volksvergadering tehooren spreken, 'n man niet zonder talent en die met zijn talent op een voor allen beschamende wijze heeft gewoekerd, 'n Man, die zooals mij reeds toen, maar vooral nu, na het gezet lezen van deze zijn Opstellen bleek, in de arbeiderswereld met scherp oog heeft rondgezien, en daarbij ook niet heeft verzuimd, over de arbeiderswereld met groote helderheid van geest na te denken. En, niet alleen uit eigen ervaring, maar ook door studie te maken van wat door andeten is gezegd en geschreven, kent hij de arbeidersweield in haar tegenwoordige beweging. Ik kan mij denken, dat, waar hij eertijds in de vergaderingen van Patrimonium sociale onderwerpen behandelde, men zich gaarne door hem liet voorlichten.

Uit deze, thans door den heer HUIZINGA, in de weinige vrije uren, die zijn Bargemeesterschap hem lieten, in Axel omgewerkte 20 Opstellen, heb ik veel geleerd.

Nieuwe dingen geleerd, oude diogen vaak beter leeren begrijpen.

Hij zelf brengt deze Opstellen onder drie rubrieken en wel: lO. HET ONTWAKEN VAN HET' VEREENIGINGSLEVEN ONDER DE WERKLIEDEN.

Hier vindt men o.m. lezenswaardige stukken over het gildewezen ; de organisaties in Duitschland; de beweging in Engeland; de eerste neutrale organisatie ten onzent; over „Patri monium" en de organisatie onder deRoomsch-Katholieke arbeiders.

2°. HET GOED RECHT VAN DE CHRISTELIJKE WERKLIEDEN VKREENIGINGEN, wat dan bepleit word» in de zakelijk geschreven Opstellen over: roeping en belang van den Christen-werkman; het Socialisme met zijn „historisch materialisme" en zijn „meerwaarde theorie"; het Anarchisaae. .

3°. DE TAAK VAN EENE CHRISTELIJKE WERK­ LIEDEN VEREENIGING

Waarin o.na. de waarlijk voorlichtende Opstellen een plaats kregen over: het behandelen van sociale onderwerpen; het verzekeringsbedrijf; ccöperatie; vakbeweging.

In dit boek is een schat van met ijver verkregen kennis bijeengegaard, waarvan niet alleen onze werklieden, maar ook anderen goed zullen doen notitie te nemen.

Het ware te bejammeren geweest, indien de aanteekeningen, tot deie Opstellen „omgewerkt" in de laden der schrijftafel van Axel's Burgemeester ongebruikt waren blijven liggen. Ook de aandacht onzer predikanten zij op deze Opstellen gevestigd.

Onder hen toch zullen zeker niet worden ge vonden de mannen, die, zooals de heer Huizinga zegt: „schouderophalend spreken over hen, die den strijd aanbinden tegen de sociale onrechtvaardigheden van onzen tijd".

Hier en daar stuitte ik in het overigens vlot geschreven boek op een kleine misstelling, zoo b.v. op p. 100: , , Er is, helaas ! in onze dagen nog zooveel idealisme op te merken". Ook is de uitdrukking: „Deapeërs" op het eerste gezicht niet bepaald duidelijk, en daarom minder gewenscht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen