Gewoonte-recht.

Evenals in het maatschappelijke leven heeft ook in de Kerk, naast het geschreven recht, het ongeschreven of gewoonte-recht zijtk beteekenis. Onze Kerkenorde zelf verwijst in meer dan een Artikel naar dit gewoonte-recht en geeft daardoor aan dit ijewoonte-recht een sanctie. En dit is volkomen juist. Al kan het geschreven recht in de Kerk niet gemist worden, toch laat •het kerkelyk leven zich niet rijgen in het keurslijf vaa eindelooze bepalingen en reglementenbundels. Dat zou de dood van het kerkelijk leven zijn. Da vrijere ontwikkeling van het kerkelijk leven brengt vanzelf mede, dat veel aan de plaatselijke zede of gewoonte moet virorden overgelaten. Evenals ook in het huiselijk leven niet alles door wet of bepaling, maar veel meer door de gewoonte beheerscht wordt. In die gewoonte spreekt meestal een practische levenswijsheid zich uit. Het is daarom als aanvulling van het geschreven recht onmisbaar.

Zelfs kan dit gewoonterecht verbeterend op ht geschreven recht inwerken. Bij de jongste herziening van onze Kerkenorde IS meer dan een artikel gewijzigd geworden, omdat het daarin bepaalde al lang in onbruik was geraakt of door een andere gewoonte was vervangen. En voor zoover zulk een gewoonte algemeen ingang heeft gevonden en metterdaad als een verbetering van het geschreven recht kan beschouwd worden, is hiertegen ook geen bezwaar.

Maar daaruit volgt natuurlijk niet, dat men met een beroep op dit igewoonterecht» elke willekeurige afwijking van de Kerkenorde kan goed pleiten. Omdat hier of daar een Kerkeraad zich niet houdt aan een bepaling • van de Kerkenorde, wordt daarmede deze toevallige afwijking nog niet tot een gewoonterecht gestempeld, waarop nu iedere Kerkeraad zich zou mogen beroepen om op dit punt geheel willekeurig te werk te gaan. Dan zou de Kerkenorde al spoedig geheel waardeloos worden. En in de tweede plaats dient natuurlijk altoos wel in 't oog te worden gehouden, dat dit gewoonterecht alleen dan recht van bestaan heeft, wanneer het de practische toepassing geldt van de beginselen van ons Kerkrecht, maar zeker niet, wanneer het tegen die beginselen zou ingaan. Wanneer vroeger in onze Kerkenorde stond, dat het Avondmaal liefst op Paaschdag, Pinksterdag en Kerstdag moet gehouden worden, dan heeft de algemeene gewoonte zich daaraan niet gehouden. Op Kerstdag wordt nergens het Avondmaal bediend en op Pinksterdag is het'een uitzondering. Alleen op Paaschdag wordt nog overal het Avondmaal gehouden. Het gewoonterecht week hier af van het geschreven recht, maar deze afwijking had metterdaad voldoenden grond. Bij de herziening van onze Kerkenorde is deze bepaling daarom vervallen. Maar wanneer in een of andere Kerk het Avondmaal maar eens of tweemaal in het jaar bediend zou worden, hoewel onze Kerkenorde voorschrijft, dat dit tenminste zes-of viermaal in het jaar geschieden moet, dan is uit deze afwijking geen gewoonterecht te constateeren, en zelfs al was het hier of daar gewoonte geworden, dan zou deze gewoonte beslist af te keuren zijn. En hoe eerder deze gewoonte werd afgeschaft, hoe beter het zou wezen. Een verkeerde gewoonte schept nooit recht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen