'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 94
Een geschiedenis van Natuurkunde en Sterrenkunde aan de VU
onderzoek
Uranium-X te bepalen. Gezien de verschillende uitkomsten voor verschillende metalen kon geconcludeerd worden dat in ieder geval een deel van het spectrum veroorzaakt werd door secundaire processen, zogenaamde ‘Bremsstrahlung’ van de b-deeltjes, straling dus die niet rechtstreeks afkomstig was uit de kern. Gesteld werd dat andere meetmethoden nodig waren om de g-straling verder te onderzoeken. In de volgende jaren verscheen er een groot aantal artikelen over de aard van de straling van Uranium-X en andere ‘zware’ natuurlijke radioactieve kernen, waarin steeds nauwkeuriger methoden in het onderzoek betrokken werden. Dit onderzoek zou ook na de oorlog worden voortgezet. In diezelfde tijd begon Sizoo met Koene een onderzoek naar radioactiviteit van de bodem, bodemlucht en water, afkomstig van verschillende plaatsen in Nederland. Om deze zeer zwakke straling te meten, werd een compensatiemethode met twee ionisatiekamers ontworpen, waarbij door vergelijking met een goed gekozen standaard de moeizame bepaling van het nuleffect vermeden werd.67 Koene promoveerde op dit onderwerp op 8 juli 1938 met een proefschrift getiteld Radioactiviteit van bodem en water in Nederland.68 Ook deze onderzoekslijn werd na de promotie van Koene voortgezet, getuige een aantal artikelen en proefschriften die hierover handelen in de periode tot 1948. Koene was de eerste promovendus in de natuurkunde aan de faculteit, nadat eerder al drie wiskundigen waren gepromoveerd. Zijn promotie was de 250ste aan de vu sinds haar oprichting. Sizoo was niet alleen promotor, maar in dat jaar ook rector magnifus op wiens gezag de promotie plaatsvond.69 Een ander onderzoek van Sizoo en Koene samen betrof metingen van de levensduur van een radioactief fosforisotoop (32P). In dit onderzoek, gepubliceerd in 1936, werd voor het eerst aan de vu niet alleen de ‘natuurlijke radioactiviteit’ gemeten, maar werd een radioactieve stof kunstmatig geproduceerd. Daarvoor werd gebruik gemaakt van een neutronenbron, bestaande uit een mengsel van radium, dat a-radioactief is, en berylliumpoeder. In dit mengsel ontstaan neutronen volgens de reactie: 4He + 9Be 12C + 1n. Vervolgens werd zwavel (32S) bestraald met de uit deze bron afkomstige neutronen, waarbij radioactief fosfor (32P) kon ontstaan volgens de reactie: 1n + 32S 32P + 1H. Het op deze manier verkregen radioactieve fosfor werd bestudeerd om de halveringstijd te bepalen. Deze werd aanvankelijk vastgesteld op vijf-
93
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Historische Reeks | 281 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Historische Reeks | 281 Pagina's