De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 61

60

dezen aanzien in hoofdzaak aansluit bij de opvatting der Badensche school, met dit verschil, dat hij de cultuur, waartoe ook het recht behoort, niet als een synthese van natuur en waarde, maar als een geheel zelfstandig door de practische ideeën beheerscht deel der werkelijkheid naast de natuur beschouwt. De rechtswetenschap als practische wetenschap is dan een historisch-interpretatieve wetenschap, wier methode zich naar de teleologische rechts idee heeft te richten. Maar nu komt de antinomie aan het licht met de theoretische waarheidswaarde, waaronder ook de rechtsidee zich naar Binder's eigen opvatting zal moeten buigen, wat zij krachtens Binder's waarden-pluralisme juist niet kan. Binder's onderscheiding tusschen practische en theoretische rechtswetenschap, die volgen,s hem niet in een antinomie-verhouding kunnen staan 27), strijdt met zijn eigen stelling, dat alle wetenschap alieen en uitsluitend door de theoretische waarde-idee wordt beheerscht. Ook deze antinomie is voor Binder's objectief idealisme onoplosbaar.

* * *

§ 3. De antithese tusschen de Christelijke en de humanistische grondstructuur der wetsidee. Het Calvinistisch type der Christelijke wetsidee. Bezinning op de grondslagen der humanistische levens- en wereldbeschouwing, voerde ons tot de generale structuur eener wetsidee, die ondanks alle schijnbaar uiterst uiteenloopende, ja zelfs antithetische preciseeringen, een tweetal elementen als constanten bleef aanwijzen: het persoonlijkheidsideaal en het wetenschapsideaal, waarvan nu eens het eene, dan weer het andere de overhand verkreeg. Ieder, die deze grondstructuur der humanistische wetsidee heeft gepeild, zal onmiddellijk intuïtief gevoelen, dat elke levens- en wereldbeschouwing, die zich op dit fundament grondt, in onverzoenlijke antithese moet komen met de diepste grondgedachten van heCChristendom. Want in welke tijdelijke openbaring de Christelijke levens- en wereldbeschouwing ook verschijne, welke onderlinge verschillen ook tusschen de hoofd typen Katholicisme, Lutheranisme, Calvinisme en secten mogen bestaan, hoe zeer ook hier de pluriformiteit moge heerschen, immer bleef toch voor hen, die aan het Christendom niet in naam, maar in wezen vasthielden een grondslag gemeen, die toto coelo van den humanistischen verschilde. De erkenning van de souvereiniteit Gods, de belijdenis der goddelijke voorzienigheid, van zonde en verlossing door Jezus Christus, de beschouwing van het "Diesseits" onder het goddelijk eeuwigheidslicht van het "Jenseits", kortom de onderwerping van alle schepsel in denken en willen niet aan de idee der souvereine persoonlijkheid of der souvereine rede, maar aan den drieëenigen God, den Heere des hemels en der aarde, ze bleven de gemeenzame belijdenis van het Christendom. Gingen humanisme en Christendom in de historie een verbond aan, liet het Christendom het humanisme op zich inwerken, dan werd de christelijke

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen