1910-1911 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 31

23

daarvoor, zuiver plaatselijke bijzonderheden daarlatend, een drietal oorzaken aan : 1*= de grootte en niet geheel constante viscositeit van de vloeistof, 2^ de intermitteerende kracht, 3*= de elastische wanden" ; physische factoren, welke niet gemakkelijk te verwezenlijken, tenslotte toch een mechanische verklaring als mogelijk veronderstellen laten. Daartegenover stel ik, dat de aard van den wand principieel is te onderscheiden van eiken anderen wand ; zoodat de verschillen niet tot quantitatieve verhoudingen, of graduëele onderscheiding in elasticiteit zijn terug te brengen. Oorzaak van dit cardinale verschil is het vaatzenuwstelsel, dat de tonus van den vaatwand beheerscht, de drijfkracht verandert, en aldus den toevoer op bijzondere wijze regelt. Dit blijkt zoowel bij de arterie en de vene, als bij de capillaria. Talrijk zijn de pogingen geweest den versnelden bloedtoevoer b. V. na tijdelijke afbinding (reactieve hyperaemie) te verklaren. Niet alleen vermindering van weerstand, of vermeerdering van weefselspanning, zijn als de factoren beschouwd, doch ook de grootere concentratie der weefselvochten. Anderen dachten en schreven de verwijding toe aan vaatverlamming, doch tevergeefs. De concentratie-theorie geeft geen verklaring, omdat wat eerst gevolg is later oorzaak zou worden ; de andere theorieën geen, omdat, moge al aanvankelijk drukverschil aanwezig zijn, de reactieve hyperaemie na opheffing van dezen druk blijft. Ook blijkt geen der theorieën in staat te verklaren, hoe het komt, dat niet alleen de bloedstroom vermeerderd is, doch tevens versneld. Voor het organisme is deze regeling zeer zeker van het hoogste gewicht en BIER zou in zijn goed recht staan, met het oog op de therapie, physiologisch d. i. teleologisch te denken. Onbekend echter met de beteekenis van het vaatzenuwstelsel, geeft hij ter verklaring: „het bloedgevoel" d. i. een kracht van de weefsels om den bloedtoevoer zelf te reguleeren. Eenigszins terecht verwijt ThöLE aan BIER, dat: „Wissenslücken im physischen Kausalzusammenhang erscheinen ihnen ausgefüllt durch Einfetzen eines anthropomorphen psychischen Begriffs". (pag. 105). Zeer juist ziet THÖLE in het vaatzenuwstelsel eene verklaring van de reactieve hyperaemie en in het drukverschil slechts een mechanischen prikkel waardoor de vasodilatatoren en de vaso-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen